раскла́двацца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; незак.
1. Незак. да раскласціся 1.
2. Зал. да раскладваць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
фасава́ць, ‑сую, ‑суеш, ‑суе; незак., што.
Папярэдне разважваць, раскладваць і ўпакоўваць што‑н. у пэўных дозах, колькасцях. Фасаваць цукар.
[Польск. fasować ад ням. fassen — разважваць.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
-сцілаць у дзеясловах засціла́ць, рассціла́ць (ТСБМ, Ласт.), просціла́ць ’рассцілаць, раскладваць’ (ТС) і інш. Гл. слаць 2.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
-сце́рці, гл. прасце́рці, распасце́рціся. Параўн. славац. strieť ’раскладваць, рассцілаць’, н.-луж. strěś ’рассцілаць, распасціраць’, славен. stréti ’тс’, серб.-харв. strijèti ’разаслаць, распасцерці’ (у іншых славянскіх мовах толькі з прыстаўкамі). Да прасл. *sterti ’распасціраць, расцягваць, раскладваць’, роднаснае ст.-інд. starati ’наслаць, насцілаць’, грэч. στόρνυμι ’тс’, лац. sternere ’расцягнуць, распасціраць’ (Сной у Бязлай, 3, 327; Фасмер, 3, 339; Борысь, Etymologie, 612).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
пасья́нс, ‑а, м.
Расклад карт па пэўных правілах для забавы ці варажбы. Ператасаваўшы калоду карт, Адзелаіда Сяргееўна .. пачала раскладваць пасьянс. Асіпенка. // Раскладванне карт такім чынам. Бавіць час за пасьянсам.
[Ад фр. patience — цярпенне.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
разводи́тьIII несов.
1. (пары) разво́дзіць; (огонь — ещё) расклада́ць, раскла́дваць;
2. (выращивать) разво́дзіць; (животных — ещё) распло́джваць, разгадо́ўваць.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
фасава́ць, -су́ю, -су́еш, -су́е; -су́й; -сава́ны; незак., што.
Раскладваць, разважваць і ўпакоўваць што-н. у пэўных колькасцях, дозах.
Ф. пячэнне.
Ф. муку.
|| зак. расфасава́ць, -су́ю, -су́еш, -су́е; -су́й; -сава́ны.
|| наз. фасава́нне, -я, н., фасо́ўка, -і, ДМ -о́ўцы, ж., расфасо́ўванне, -я, н. і расфасо́ўка, -і, ДМ -о́ўцы, ж.
|| прым. фасо́вачны, -ая, -ае і расфасо́вачны, -ая, -ае.
Фасовачная машына.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
патасава́ць, ‑сую, ‑суеш, ‑суе; зак., што і без дап.
Тасаваць некаторы час; ператасаваць. [Бабка] пайшла ў сваю каморку, выняла з-пад сенніка калоду старых, як і сама яна, карт, патасавала сваім манерам і пачала спаважна раскладваць іх на восем кучак, па тры карты ў кожнай. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
сартава́ць, -ту́ю, -ту́еш, -ту́е; -ту́й; -тава́ны; незак., што.
Размяркоўваць, раскладваць па сартах.
С. бульбу.
С. швейныя вырабы.
|| зак. рассартава́ць, -ту́ю, -ту́еш, -ту́е; -ту́й; -тава́ны.
|| наз. сартава́нне, -я, н. і сарціро́ўка, -і, ДМ -роўцы, ж.
|| прым. сартава́льны, -ая, -ае і сарціро́вачны, -ая, -ае.
Сартавальная машына.
Сарціровачная ўстаноўка.
○
Сартавальная горка — месца на чыгуначных пуцях, дзе фарміруюцца саставы (спец.).
Сартавальная станцыя — станцыя, дзе фарміруюць і расфарміроўваюць чыгуначныя саставы.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
Куры́ць 1 ’пыліць, дыміць; удыхаць і выдыхаць дым якога-небудзь рэчыва, пераважна тытуню’ (ТСБМ, Сл. паўн.-зах., ТС, Бяльк., Сцяшк., КЭС, лаг., Сержп., Пр., Янк. Мат., Шатал.). Укр. курити, рус. курить ’тс’, ст.-слав. коурити сѧ ’дыміць’, балг. курна ’запаліць’, серб.-харв. ку́рити ’паліць агонь у печы, тытунь’, славен. kúriti ’раскладваць агонь, дыміць, курыць’, польск. kurzyć się ’дыміць, гарэць; пыліць’, чэш. kouřiti ’дыміць, параваць, пыліць’, славац. kúriť ’паліць печ’, kúriť sa ’дыміць’, в.-луж. kurieć н.-луж. kuriś ’тс’. Прасл. kuriti мае паралелі ў балтыйскіх мовах: літ. kùrti ’раскладваць агонь, паліць’, лат. kur̃t ’тс’. Паралелі ў германскіх мовах (гоц. haúri ’вугаль’, ст.-ісл. hyrr ’агонь’) канчаткова пацвярджаюць першаснасць значэння ’паліць агонь’ (Бернекер, 651–652; Траўтман, 145; Фрэнкель, 319).
Куры́ць 2 ’ехаць або бегчы хутка’ (Нас., ТС, Ян.). Запазычанне з літ. kùrtí ’тс’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)