благоразу́мный разва́жны, разва́жлівы; (осторожный) асцяро́жны; (разумный) разу́мны.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

расчётливый

1. (бережливый) ашча́дны;

2. (осторожный) разва́жлівы, асцяро́жны.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

по́рсткі, -ая, -ае (разм.).

Хуткі, жвавы, запальчывы, быстры.

Даволі п. для свайго ўзросту чалавек.

Адзін брат спакойны, разважлівы, а другі п., гарачы.

|| наз. по́рсткасць, -і, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

цвяро́зы, -ая, -ае.

1. Які не ўжываў спіртнога; не п’яны.

Ц. чалавек.

2. перан. Разважлівы, сур’ёзны, без фантазёрства.

Цвярозыя разважанні.

|| наз. цвяро́засць, -і, ж. (у 2 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

разду́млівы, -ая, -ае.

1. Які часта аддаецца роздуму; разважлівы.

Р. стары чалавек.

2. Які робіцца з роздумам, спакойна; які наводзіць на роздум.

Раздумлівая песня.

|| наз. разду́млівасць, -і, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

аба́члівы, ‑ая, ‑ае.

Асцярожны, разважлівы, прадбачлівы. Абачлівы чалавек. // Абдуманы, узважаны. Абачлівы ўчынак.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

мазгаві́ты, ‑ая, ‑ае.

Разм. Разумны, кемлівы, разважлівы. Мазгавіты хлопец [Віктар], з любога становішча знойдзе выхад. Васілёнак.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

разва́жны, -ая, -ае.

1. Якому ўласціва развага, роздум; разважлівы.

Дзядзька — чалавек р.: спачатку падумае, а потым скажа.

2. Які змяшчае ў сабе павучанне, параду і пад.

Разважнае слова.

3. Спакойны, паважны, размераны.

Ісці разважным крокам.

|| наз. разва́жнасць, -і, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

разу́мны, -ая, -ае.

1. Такі, якому дадзены розум; надзелены розумам.

Разумная істота.

2. Кемлівы, разважлівы, надзелены жыццёвай мудрасцю.

Р. чалавек.

3. Які сведчыць аб розуме, разважлівасці.

Разумная думка.

Разумнае слова.

4. Які адпавядае абставінам; мэтазгодны.

Разумная арганізацыя працы.

|| наз. разу́мнасць, -і, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

Разу́мны ’надзелены розумам’ (ТСБМ; астрав., мін., Сл. ПЗБ; Бяльк., Мал.), ’разважлівы, кемлівы, надзелены жыццёвай мудрасцю’ (ТСБМ), разу́мец ’разумнік’ (Янк. 2), ’той, хто хваліцца сваім розумам’ (Янк. 1), разуме́ц ’сталы, разважлівы чалавек’ (Сцяшк.), разу́мнік ’хітры чалавек’ (Сцяшк.), ’мудрэц, хітрэц’ (Бяльк.), разумо́к ’дзіця, якое па-даросламу разважае’ (Інстр. 3), ’мудрэц, хітрэц’ (Юрч.), разумо́чак ’мудрэц, хітрун’ (Юрч. СНЛ), разуму́та іран. ’разумніца’ (лаг., Гіл.). Ад ро́зум (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)