апрыто́мнець, -ею, -ееш, -ее; зак.

1. Ачуцца, прыйсці да прытомнасці.

2. Апамятацца, набыць здольнасць спакойна разважаць і дзейнічаць.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

тэарэтызава́ць, -зу́ю, -зу́еш, -зу́е; -зу́й; -зава́ны; незак.

Займацца тэарэтычнымі пытаннямі, абстрактна разважаць на тэарэтычныя тэмы.

|| наз. тэарэтызава́нне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

мыслява́ць

‘разважаць над чым-небудзь’

дзеяслоў, непераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Цяперашні час
адз. мн.
1-я ас. мыслю́ю мыслю́ем
2-я ас. мыслю́еш мыслю́еце
3-я ас. мыслю́е мыслю́юць
Прошлы час
м. мыслява́ў мыслява́лі
ж. мыслява́ла
н. мыслява́ла
Загадны лад
2-я ас. мыслю́й мыслю́йце
Дзеепрыслоўе
цяп. час мыслю́ючы

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

разва́жыць

дзеяслоў, пераходны/непераходны, закончанае трыванне, незваротны, 2-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. разва́жу разва́жым
2-я ас. разва́жыш разва́жыце
3-я ас. разва́жыць разва́жаць
Прошлы час
м. разва́жыў разва́жылі
ж. разва́жыла
н. разва́жыла
Загадны лад
2-я ас. разва́ж разва́жце
Дзеепрыслоўе
прош. час разва́жыўшы

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

адця́гнена нареч. отвлечённо, абстра́ктно;

а. разважа́ць — отвлечённо (абстра́ктно) рассужда́ть

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

малакасо́с, -а, мн. -ы, -аў, м. (разм., пагард.).

Пра маладога чалавека, які не ведае жыцця, не можа яшчэ стала разважаць.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

інтэле́кт, -у, М -кце, м.

Розум (у 1 знач.), здольнасць чалавека мысліць і разважаць.

Высокі і.

|| прым. інтэлектуа́льны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

закружы́ць, -ужу́, -у́жыш, -у́жыць; зак.

Пачаць кружыць.

Закружыла завіруха.

◊

Закружыць галаву каму (разм., неадабр.) — моцна захапіць, пазбавіўшы здольнасці цвяроза разважаць.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

канкрэ́тны, -ая, -ае.

Які рэальна існуе, дакладны, прадметна акрэслены ў адрозненне ад абстрактнага, адцягненага.

К. прадмет.

Разважаць канкрэтна (прысл.).

|| наз. канкрэ́тнасць, -і, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

атупе́лы, -ая, -ае (разм.).

Які страціў здольнасць разумець што-н., разважаць; які выяўляе атупенне сваім знешнім выглядам.

Атупелая галава.

|| наз. атупе́ласць, -і, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)