радыётэхні́чны, ‑ая, ‑ае.
1. Які мае адносіны да радыётэхнікі (у 1 знач.). Радыётэхнічныя прыстасаванні.
2. Звязаны з вывучэннем і прымяненнем радыётэхнікі. Радыётэхнічны інстытут.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
шкловыдзіма́льны, ‑ая, ‑ае.
Які мае адносіны да выдзімання шкляных вырабаў. Шкловыдзімальны цэх. // Які прызначаецца, выкарыстоўваецца для выдзімання шкляных вырабаў. Шкло выд зімальныя прыстасаванні.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ачышча́льны
1. (служащий для очистки) очи́стный;
~ныя прыстасава́нні — очистны́е приспособле́ния;
2. уст. очисти́тельный;
~ная ахвя́ра — очисти́тельная же́ртва
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
прыцэ́льны в разн. знач. прице́льный;
~ныя прыстасава́нні — прице́льные приспособле́ния;
п. аго́нь — воен. прице́льный ого́нь;
○ п. хаму́цік — прице́льный хому́тик
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
башма́к, ‑а, м.
Спец. Асобы від тормаза ў выглядзе клінападобнай калодкі, якая падкладаецца пад колы вагонаў, каб спыніць іх рух. Там вагоны чакае башмачнік: ён спрытным рухам кладзе на рэйку тармазны башмак, і вагоны спыняюцца. Васілёнак. // Розныя прыстасаванні ў жняярках, камбайнах, экскаватарах, што ўжываюцца ў якасці апоры.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Прыбамба́хі мн. л. экспр. ’прычындалы, прыстасаванні’: гармонік з прыбамбахамі (ЛіМ, 1998, 31 ліпеня), прыбамба́сы ’дадатковыя элементы, дэталі’ (Наша Ніва, 1997, 24 сакав.). Відаць, на базе гукаперайманняў бам!, бах!, гл. бахаць.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
ачы́сціць, ачы́шчу, ачы́сціш, ачы́сціць; ачы́шчаны; зак.
1. гл. чысціць.
2. што. Зрабіць чыстым па саставе.
А. спірт.
3. што. Аслабаніць ад каго-, чаго-н.
А. залу.
А. горад ад прышэльцаў.
4. Апаражніць, з’еўшы ўсё (разм.).
А. міску кашы.
5. каго-што. Абакрасці (разм.).
Зладзеі ачысцілі кватэру.
6. Зрабіць чыстым у маральных адносінах.
А. сумленне (перан.).
|| незак. ачышча́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.
|| наз. ачы́стка, -і, ДМ -тцы, ж. і ачышчэ́нне, -я, н.
Для ачысткі сумлення (каб супакоіцца; разм.); прым. ачышча́льны, -ая, -ае. Ачышчальныя прыстасаванні.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
про́разь, ‑і, ж.
1. Скразная, звычайна вузкая адтуліна, прарэзаная ў чым‑н. Саўка зазірнуў у проразь дупла: там бялелі рэшткі воску і дзе-нідзе блішчаў мёд. Сачанка. І тут заўважыў Міколка, як праз проразь паліто відаць жандарскія сінія штаны. Лынькоў. // Разм. Від мастацкай скразной разьбы. // Спец. Выраз, жалабок у прыцэльным прыстасаванні агнястрэльнай зброі.
2. Спецыяльная лодка для перавозкі жывой рыбы.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Трахаму́ддзе ‘пажыткі’ (Мат. Гом.), ‘малакаштоўныя рэчы’ (Юрч. Вытв.), ‘дробныя прыстасаванні для фізічнай працы’ (баранав., Мілк. Сл.), трахому́цце ‘транты’ (Руб.), сюды ж трахаму́дзіна ‘рызман’ (Юрч. Вытв.), трахаму́джанне, трахаму́дзіца ‘неакуратная работа’, трахаму́дзістасць ‘неахайнасць’, трахаму́дзіць, трахаму́дзіцца ‘рабіць неакуратна’, трахаму́днік ‘абадранец’, трахаму́дный, трахаму́дзістый ‘неахайны’ (Юрч. СНЛ). Параўн. рус. дыял. трахому́дия ‘дэталі, прыстасаванне для ткання’ (СРНГ). Складаныя экспрэсіўныя словы, утвораныя ад траха́ць ‘трэсці’ (гл.), збліжанага са зборным назоўнікам му́ды, гл.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
ко́шка¹, -і, ДМ -шцы, мн. -і, -шак, ж.
1. Свойская млекакормячая жывёліна сямейства кашэчых; самка ката.
К. з кацянятамі.
К. мыецца — госці будуць (павер’е). К. мышцы не таварыш (прыказка). Збродлівай кошцы хвост уцінаюць (прыказка).
2. Драпежная млекакормячая жывёліна сямейства кашэчых (леў, тыгр, барс і інш.).
3. мн. Жалезныя шыпы або іншыя прыстасаванні, якія мацуюцца да абутку для пад’ёму на слупы, мачты і пад.
4. Невялікі якар (спец.).
◊
На сэрцы (на душы) кошкі скрабуць — пра трывожны стан, чаканне чаго-н. непрыемнага.
Чорная кошка прабегла паміж кім — сапсаваліся адносіны, пасварыліся.
|| памянш.-ласк. ко́шачка, -і, ДМ -чцы, мн. -і, -чак, ж.
|| прым. кашэ́чы, -ая, -ае і каша́чы, -ая, -ае.
Кашэчыя (і кашачыя) лапы.
Кашэчыя (і кашачыя) звычкі.
Сямейства кашэчых (наз.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)