проры́ть сов., в разн. знач. пракапа́ць, мног. папрако́пваць; (рылом — о животных) прары́ць, мног. папрарыва́ць;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
папрарыва́ць 1, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., што.
1. Прарваць што‑н. у многіх месцах, прарваць усё, многае. Папрарываць паперу.
2. Зрабіць пасадкі чаго‑н. радзейшымі. Папрарываць буракі.
папрарыва́ць 2, ‑ае; зак., што.
Прарыць лычом у многіх месцах (пра жывёл).
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
папрарыва́ць I сов. (о многом)
1. в разн. знач. прорыва́ть;
2. с.-х. прореди́ть;
1, 2 см. прарва́ць 1, 2
папрарыва́ць II сов. (о многом) проры́ть; см. прары́ць
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
прарыва́ць I несов.
1. в разн. знач. прорыва́ть;
2. с.-х. проре́живать, продёргивать;
1, 2 см. прарва́ць 1, 2
прарыва́ць II несов. (рылом — о животных) прорыва́ть; см. прары́ць
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
рыць, рыю, рыеш, рые; незак., што.
1. Капаць, раскопваць што‑н. рыхлае, сыпкае (лычом, рылам). Кабан рые павольна і заложна, усё болей і болей углыбляючыся ў зямлю. Колас. // Капаючы, даставаць што‑н. з зямлі; вырываць. Рана ўстане [дзядзька], а дзік, вялікі, як капіца сена, ужо рые бульбу. Карпюк.
2. Вымаючы, выкідаючы зямлю, рабіць паглыбленне, яму (пра жывёл). [Віктар:] — Калі .. [барсукі] рыюць сабе норы, значыцца, яны маглі і нават павінны былі і тут прарыць. Маўр.
•••
Носам рыць (груб.) — выказваць сваю незадаволенасць кім‑, чым‑н., пагарду да каго‑, чаго‑н.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
наско́к, ‑у, м.
1. Скачок з мэтай нападу. Наскок звера. // Імклівы варожы напад. Каб лягчэй было адбіць Ворагаў наскокі — Загадаў ён [князь] роў прарыць, Як рака, глыбокі. Гілевіч. Захопнікі заселі ў Карчэвічах, і пачаліся штодзённыя наскокі на Скумаўскі лес. Дуброўскі.
2. перан. Нападкі, абвінавачванні, часцей грубыя, беспадстаўныя. Адміністрацыйны наскок. □ Замест бурнага наскоку, да якога я падрыхтаваўся загадзя, жонка толькі засмяялася і сказала: — Ого, дык ты не толькі рыбы, але і ліса злавіў? Ляўданскі.
•••
З наскоку — а) з разгону, хутка; б) не падумаўшы як след, добра не разабраўшыся. [Валатовіч:] — [Бародка] заўсёды ўсё рабіў з наскоку, штурмам, без належнай праверкі. Шамякін.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)