чарэ́нь, -і, мн. -і, -ей і -яў, ж.
1. Верхняя знешняя частка рускай печы, ляжанка.
Грэцца на чарэні.
2. Гарызантальная паверхня ўнутры рускай печы; под.
|| прым. чарэ́невы, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
мы́шкаI па́ха, -хі ж.;
под мы́шками пад па́хамі;
под мы́шкой пад па́хай;
под мы́шки пад па́хі;
под мы́шку пад па́ху.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
По́дмасні ’падмосткі’ (Мат. Гом.). Ад *под‑мост‑ні — *под‑мост. Гл. памост, мост, масніца.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
спуд / под спу́дом разг. пад спу́дам;
из-под спу́да з-пад спу́ду.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
пазя́блены вспа́ханный под зябь
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
пады́спадам нареч. (под чем-л.) внизу́, в са́мом низу́; под ни́зом
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
уздцы́ под уздцы́ за абро́ць;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
◎ Паса́цка ’под’, ’ток’ (воран., Сл. ПЗБ). У выніку пераносу значэння ’падлога’ > ’ток’, ’под’ у лексемы, якая з польск. posadzka ’падлога’, ’паркет’. Параўн. пасадка? (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Пад прыназ. і прыстаўка. Агульнаслав.: рус. под, под-, подо‑; укр. під, ст.-рус. подъ, ст.-слав. подъ, чэш. pod, pode, балг., серб.-харв. под і г. д. Прасл. podъ. Існуюць дзве версіі слав. podъ: роднасць з под ’дно, под’ і лат. pes ’нага (ступня)’ (Бругмэн, Gründriss, 2, 2, 733 і наст.; Остэн–Сакэн, AfSiPh, 32, 120 і наст.) або ўтварэнне на слав. глебе ад po аналагічна za: zadъ, na: nadъ (Фасмер, 3, 296; там і інш. літ-ра).
Пад 2 ’апад’ (Янк., Янк. 2, Сл. Брэс.), ’мядовая раса, падзь’ (ТС). Аддзеяслоўны назоўнік ад падаць. Параўн. апад.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)