наде́жда ж. надзе́я, -дзе́і ж.; (ожидание) спадзява́нне, -ння ср.;

◊

тще́тные наде́жды ма́рныя надзе́і;

сла́бая наде́жда сла́бая надзе́я;

пита́ть наде́жды спадзява́цца;

подава́ть наде́жды падава́ць надзе́і;

ни мале́йшей наде́жды нія́кай надзе́і;

в наде́жде спадзеючы́ся.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

адчува́ць (што) несов.

1. чу́вствовать, ощуща́ть; испы́тывать, пита́ть;

а. патрэ́бу ў чым-не́будзь — испы́тывать нужду́ в чём-л.;

як вы сябе́ ~ва́еце? — как вы себя́ чу́вствуете?;

2. (влияние) ощуща́ть; испы́тывать; подверга́ться (чему); см. адчу́ць 2

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

уваже́ние ср. пава́га, -гі ж., паважа́нне, -ння ср.; (почёт) паша́на, -ны ж.;

внуша́ть уваже́ние выкліка́ць пава́гу;

чу́вствовать (пита́ть) уваже́ние адчува́ць пава́гу, паважа́ць;

из уваже́ния к вам з пава́гі да вас, паважа́ючы вас;

◊

почёт и уваже́ние паша́на і пава́га.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

◎ Пе́таваць, (у Нас. — пыкаць) ’моцна біць’, ’цяжка працаваць’ (Гарэц., Нас., Растарг., Стан.; гом., Шн. 2; Бяльк.), прыкладаць вялікія намаганні’ (ТС), лётаць ’біць’ (чач., Мат. Гом.), аставацца ’біцца, выконваць непасільную цяжкую работу, многа і цяжка працаваць’, ’мучыцца, бедаваць’ (Юрч.; жлоб., Жыв. сл.: полац., Жыв. ІС; б.-каш., рагач., Мат. Гом.), ’жыць у бядзе, мастачак’ (Янк. 2; Ян.), петвацца ’мардавацца, выбівацца з сіл’ (Мар. Том.), астоіцца ’змагацца, біцца з чым-небудзь да знямогі, важдацца, валтузіцца’ (Нас.). Рус. летать ’біць’; ’мучыць, мардаваць’; ’выконваць цяжкую працу’; ’гаварыць праз сілу, ледзь-ледзь’; ’знаць, разумець’; петаться ’старанна і цяжка працаваць’, ’моцна стамляцца’, ’дамагацца чаго-небудзь’; славен. vzpėtiti se ’згадаць, успомніць’, серб.-харв. петити ’захаваць у памяці’, харв. далмацінец napėtali se, napalam se ’намучыцца, намардавацца’. Прасл. *pelali/*petati(?). Сабалеўскі (ЖМНП, 1886, верасень, 145) звязвае рус. летать праз чаргаванне галосных з питать, пестуй, аднак не разглядаецца семантыка біць’. Праабражэнскі (2, 51) выводзіць яго з пехтать, што фанетычна не пераконвае (Фасмер, 3, 251). Насовіч (542) выводзіць бел. пілаваць з грэч. παίω, παίσω, παιφάσσω ’б’ю, шту рхаю, стукаю’. Махэк (Slavia, 28, 271) таксама супастаўляе рус. летать з грэч. παίω ’тс’ і разглядае рус. слова як інтэнсіў з суф. -/- (*ре‑ ta‑ti), хаця грэч. παίω ўзыходзіць да (кіпрск.) παΤιω. Куркіна (Этимология–1972, 60–64) рус. летать узводзіць да і.-е. кораня !!!роі‑ з пашыральнікам -/-, які ляжыць у аснове грэч. πο(ι)α ’трава, корм’, літ. pietus ’абед’, ст.-інд. pilus ’харч’, авест. ріій‑ ’ежа’; балг. дыялектны матэрыял з каранямі pet‑ і pit‑ прымыкае да тэрміналогіі, звязанай з абазначэннем спосабаў прыгатавання ежы з хлеба, з зярнят: ліпнем ’мну, лаўлю’ — петле, петлак ’спечаныя зярняты кукурузы’. У такім выпадку можна дапусціць роднаснасць pet- і pi/‑ са значэннем ’біць’. Сюды ж летун (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

пита́ться

1. харчава́цца; сталава́цца; (есть) е́сці; (кормиться) кармі́цца;

пита́ться фру́ктами и овоща́ми харчава́цца садавіно́й і гаро́днінай, е́сці садавіну́ і гаро́дніну;

пита́ться до́ма харчава́цца (сталава́цца, е́сці) до́ма;

пита́ться подённой рабо́той кармі́цца (жыць) з падзённай пра́цы;

2. физиол., биол. жыві́цца;

тка́ни челове́ческого органи́зма пита́ются кислоро́дом тка́нкі чалаве́чага аргані́зма жы́вяцца кісларо́дам;

3. (пользоваться) карыста́цца; (снабжаться) забяспе́чвацца;

4. перен. жыві́цца; жыць; (иметь) мець;

пита́ться слу́хами жыць чу́ткамі;

пита́ться наде́ждой жыць надзе́яй (мець надзе́ю);

5. страд. кармі́цца; жыві́цца; сілкава́цца; забяспе́чвацца; насыча́цца; см. пита́ть​ 1—3.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

кармі́ць несов. корми́ть; пита́ть;

◊ к. абяца́нкамі — корми́ть обеща́ниями; корми́ть за́втраками;

во́шай к. — вшей корми́ть;

к. хле́бам — корми́ть хле́бом;

к. чарве́й — корми́ть черве́й;

хле́бам не кармі́ — хле́бом не корми́;

к. як на зарэ́з (забо́й) — корми́ть как на убо́й;

паі́ць і к. — пои́ть и корми́ть;

во́ўка но́гі ко́рмяць — посл. во́лка но́ги ко́рмят;

салаўя́ ба́йкамі не ко́рмяць — посл. соловья́ ба́снями не ко́рмят;

кармі́ муко́ю, дык по́йдзе руко́ю — посл. не гони́ кнуто́м, а гони́ овсо́м;

як во́ўка ні кармі́, ён усё ў лес глядзі́ць — посл. как во́лка ни корми́, он всё в лес гляди́т

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

любо́вь ж.

1. (привязанность) любо́ў, род. любві́ ж., лю́басць, -ці ж.;

любо́вь к оте́честву любо́ў (лю́басць) да ба́цькаўшчыны;

любо́вь к лю́дям любо́ў (лю́басць) да людзе́й;

бра́тская любо́вь бра́цкая (бра́тняя) любо́ў;

матери́нская любо́вь ма́тчына любо́ў;

2. (чувственное влечение) каха́нне, -ння ср., любо́ў, род. любві́ ж.;

объясня́ться в любви́ прызнава́цца ў каха́нні;

жени́ться по любви́ жані́цца па любві́;

3. (склонность, расположение, влечение) лю́басць, -ці ж., замілава́нне, -ння ср.;

с любо́вью з лю́басцю, з замілава́ннем;

пита́ть любо́вь к кому́, чему́ любі́ць каго́, што;

◊

из любви́ к иску́сству шутл. з лю́басці да спра́вы.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

пита́ние ср.

1. харчава́нне, -ння ср.; (кормление) кармле́нне, -ння ср.; (пища) харч, род. ха́рчу м.;

обще́ственное пита́ние грама́дскае харчава́нне;

иску́сственное пита́ние шту́чнае харчава́нне (кармле́нне);

уси́ленное пита́ние пале́пшанае харчава́нне (пале́пшаны харч);

моло́чное пита́ние мало́чнае харчава́нне;

2. физиол., биол. жыўле́нне, -ння ср.; харчава́нне, -ння ср.; (усвоение) засвае́нне, -ння ср.;

у больно́го плохо́е пита́ние у хво́рага дрэ́ннае засвае́нне (е́жы);

3. техн., воен. сілкава́нне, -ння ср.; (снабжение) забеспячэ́нне, -ння ср.;

пита́ние котла́ водо́й забеспячэ́нне катла́ вадо́й;

пита́ние для радиоприёмника сілкава́нне для радыёпрыёмніка;

пита́ние патро́нами воен. забеспячэ́нне патро́намі;

бесперебо́йное пита́ние бесперабо́йнае забеспячэ́нне; см. пита́ть, пита́ться.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)