трохшлю́бны, ‑ая, ‑ае.
1. Які тры разы ўступаў у шлюб або знаходзіўся адначасова ў трох шлюбах.
2. Які паходзіць ад трох шлюбаў. Трохшлюбныя дзеці.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
крэо́л, ‑а, м.
1. Патомак першых іспанскіх і партугальскіх каланізатараў у Лацінскай Амерыцы.
2. Чалавек, які паходзіць ад шлюбу іспанцаў з індзейцамі, рускіх з алеутамі і інш.
[Фр. créole ад ісп. criollo.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
происходи́ть несов.
1. адбыва́цца; (случаться) здара́цца; (делаться) рабі́цца; (возникать) узніка́ць;
что тут происхо́дит? што тут ро́біцца (адбыва́ецца);
с ним что́-то происхо́дит з ім не́шта ро́біцца (адбыва́ецца);
2. (брать начало) браць пача́так, пахо́дзіць; (быть какого-л. происхождения) пахо́дзіць;
происходи́ть из рабо́чей семьи́ пахо́дзіць з рабо́чай сям’і́;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
пазахапля́цца, ‑яюся, ‑яешся, ‑яецца; зак.
Захапляцца некаторы час. [Стась] не разумеў, чаму нельга. Вярнуўся ж на сваю радзіму, дык чаму нельга па ёй вольна паходзіць, патаптаць яе травы, .. павахапляцца жыццём. Сабаленка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
панасі́цца, ‑насіўся, ‑носішся, ‑носіцца; зак.
1. Разм. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Стаць непрыдатным для нашэння, знасіцца — пра ўсё, многае.
2. Насіцца некаторы час. Пашастае [вецер], паходзіць, паносіцца між яблынь. Сіпакоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
дажджавы́, ‑ая, ‑ое.
1. Які паходзіць з дажджу, уласцівы дажджу, утвораны дажджом. Дажджавая вада. Дажджавыя каплі. □ За агародамі на нізкай паплавіне звінела дажджавая ручаіна. Чорны. // Які нясе дождж, багаты дажджом. Дажджавыя воблакі. // Прызначаны для засцярогі ад дажджу. Дажджавы плашч.
•••
Дажджавы чарвяк гл. чарвяк.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
сяля́нства, ‑а, н.
Клас сялян. Саюз пралетарыяту з сялянствам. □ Сялянства, у тым ліку і беларускае, пад кіраўніцтвам рабочага класа ўсё шырэй і шырэй уцягваецца ў барацьбу супроць самадзяржаўя. Каваленка. // У дарэвалюцыйнай Расіі — сялянскае саслоўе. Паходзіць з сялянства. // зб. Сяляне. Тут [у карчме] п’янствавала навакольнае сялянства. Бядуля.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
кро́ўны і (разм.) крэ́ўны, -ая, -ае.
1. Родны па крыві; які паходзіць ад адных продкаў.
К. брат.
Кроўная радня.
2. перан. Вельмі блізкі, цесны, моцны, непарушны.
Кроўная сувязь пісьменніка з народам.
Кроўна (прысл.) зацікаўлены ў чым-н.
◊
Кроўная крыўда — цяжкая, якая глыбока кранае.
Кроўная помста — помста забойствам за забойства сваяка як перажытак родавага ладу.
Кроўныя грошы (разм.) — грошы, нажытыя сваёй працай.
|| наз. кро́ўнасць, -і, ж. (да 2 знач.) і крэ́ўнасць, -і, ж. (да 2 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
дэмакра́т, ‑а, М ‑раце, м.
1. Прыхільна дэмакратыі.
2. Член буржуазнай дэмакратычнай партыі.
3. Уст. Той, хто паходзіць з народа, прытрымліваецца дэмакратычнага (у 2 знач.) ладу жыцця. Знаёміліся з Касцянком і Баранавым шэсць чалавек: міністр Мікалай Мікалаевіч, дэмакрат са знешняга выгляду і ў адносінах з людзьмі — просты, вясёлы. Шамякін.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
адзінакро́ўны, ‑ая, ‑ае.
Які паходзіць ад аднаго бацькі, але ад розных маці (пра дзяцей). // Які звязаны агульнасцю паходжання (аб братэрскіх народах, дзяржавах). Над працоўнымі Заходняй Беларусі і Заходняй Украіны навісла пагроза трапіць у рабства да гітлераўскай Германіі. У такіх умовах Савецкі ўрад прыняў рашэнне аб аказанні дапамогі сваім адзінакроўным братам. «Весці».
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)