нашаты́р, ‑у,
1. Хлорысты амоній.
2. Тое, што і нашатырны спірт.
[Араб. nusādir.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
нашаты́р, ‑у,
1. Хлорысты амоній.
2. Тое, што і нашатырны спірт.
[Араб. nusādir.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
наню́хацца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца;
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
абню́хаць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае;
1.
2. Знайсці, нюхаючы; знюхаць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прыню́хацца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца;
1. Прывыкнуць да якога‑н. паху.
2. Старанна, уважліва
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
шчаню́к, ‑а,
1. Тое, што і шчаня.
2.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
по́рох по́рах, -ху
безды́мный по́рох бязды́мны по́рах;
◊
по́рох да́ром тра́тить по́рах дарэ́мна тра́ціць;
по́роху не хвата́ет по́раху не хапа́е;
он по́роха (по́роху) не вы́думает ён по́раху не вы́думае;
поню́хать по́роху
держа́ть по́рох сухи́м трыма́ць по́рах сухі́м;
по́рохом па́хнет по́рахам па́хне;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
по́рах, -ху
○ бязды́мны п. — безды́мный по́рох;
◊ п. дарэ́мна тра́ціць — по́рох да́ром тра́тить;
не хапа́е ~ху — не хвата́ет по́роху;
~ху не вы́думае — по́роха (по́роху) не вы́думает (не изобретёт);
не ню́хаць ~ху — не ню́хать по́роху;
па́хне ~хам — па́хнет по́рохом;
трыма́ць п. сухі́м — держа́ть по́рох сухи́м;
ёсць яшчэ́ п. у парахаўні́цах — есть ещё по́рох в пороховни́цах
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Слоўнік сінонімаў і блізказначных слоў, 2-е выданне (М. Клышка, правапіс да 2008 г.)
даць
1.
2. (што) подве́ргнуть (чему); наложи́ть (что);
◊ д. зразуме́ць — дать поня́ть;
д. во́лю сляза́м — дать во́лю слеза́м;
д. во́лю рука́м — дать во́лю рука́м;
без дай прычы́ны — ни за что ни про что;
д. аб сабе́ знаць — дать о себе́ знать;
д. галаву́ на адсячэ́нне — дать го́лову на отсече́ние;
не д. (сябе́) у кры́ўду — не дать (себя́) в оби́ду;
не д. хо́ду — не дать хо́ду;
д. пу́дла — промахну́ться; дать ма́ху;
і
д. по́ўху — дать затре́щину, отве́сить оплеу́ху;
д. во́лю сваі́м пачу́ццям — дать во́лю свои́м чу́вствам;
д. бяро́завай ка́шы — дать берёзовой ка́ши;
дае́ сябе́ адчува́ць — даёт себя́ знать;
д. даро́гу — дать доро́гу;
д. ход (спра́ве) — дать ход (де́лу);
д. дзёру (дра́ла, драпака́, лататы́) — дать (зада́ть) дёру (дра́ла, тя́гу, лататы́, стрекача́, стречка́);
д. дразда́ —
д. адбо́й — дать отбо́й;
д. спако́й — оста́вить в поко́е;
д. ве́ры — пове́рить, дать ве́ру;
д. круг — дать крю́ку;
(не) д. дыхну́ць — (не) дать дух перевести́; (не) дать вздохну́ть;
дай бо́жа — дай бог;
д. ду́лю — показа́ть фи́гу (ку́киш);
д. газ — дать газ;
д. ду́ба —
д. га́сла — дать знать; оповести́ть;
я табе́ дам! — я тебе́ (те) дам!;
як бог дасць — как бог даст;
д. пе́рцу (чо́су) — (каму) дать пе́рцу (кому);
до́рага б даў (заплаці́ў) — до́рого бы дал (уплати́л);
д. па ша́пцы — дать по ша́пке;
д. фо́ру — дать фо́ру;
д. за́дні ход — дать за́дний ход;
д. пача́так — (чаму) дать нача́ло (чему);
д. пы́тлю (жа́ру) — дать жару;
д. храпака́ — зада́ть храпови́цкого;
д. ды́хту — дать взбу́чку (нагоня́й), намы́лить (намя́ть) хо́лку;
д. ма́ху — дать ма́ху;
д. (зае́хаць) у ву́ха — дать (съе́здить) в у́хо;
д. зда́чы — дать сда́чи;
д. у ла́пу — дать в ла́пу;
д. па ла́пах — дать по рука́м;
ра́ды не д. — а) не упра́виться, не сла́дить (с кем-, чем-л.); б) ума́ не приложи́ть;
д. у галаву́ — уда́рить в го́лову;
дай ты ра́ды —
д. па ка́рку (у ка́рак) — дать по ше́е;
д. сябе́ ашука́ць (падману́ць) — да́ться в обма́н;
д. ла́зню — зада́ть ба́ню;
д. лазы́ — зада́ть пе́рцу;
не д. спу́ску — не дать спу́ску;
д. у ко́сці — всы́пать; дать взбу́чку;
як піць д. — как пить дать;
бог дасць — бог даст;
дай бог но́гі — дай бог но́ги;
бог ро́зуму не даў — бог ума́ лиши́л;
д. наганя́й (прачуха́нку, прачуха́нец) — дать нагоня́й; протере́ть с песо́чком;
д. прабо́рку — дать нахлобу́чку;
да́йце час — да́йте срок;
д. падста́ву — дать по́вод;
д. нагу́ —
д. жыццё — (каму) дать жизнь (кому);
д. лад — привести́ в поря́док;
дай бо́жа, ды не ве́даю — ви́лами по воде́ пи́сано;
як піць д. — как пить дать;
дай бо́жа на́шаму цяля́ці во́ўка спайма́ці —
сам не гам і друго́му не дам —
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)