паміры́ць

дзеяслоў, пераходны, закончанае трыванне, незваротны, 2-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. паміру́ памі́рым
2-я ас. памі́рыш памі́рыце
3-я ас. памі́рыць памі́раць
Прошлы час
м. паміры́ў паміры́лі
ж. паміры́ла
н. паміры́ла
Загадны лад
2-я ас. паміры́ паміры́це
Дзеепрыслоўе
прош. час паміры́ўшы

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

кана́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; незак. (разм.)

1. Паміраць у муках, канчацца.

К. у нечалавечых пакутах.

2. перан. Набліжацца да канца, канчацца.

|| наз. кана́нне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

паміра́нне, ‑я, н.

Дзеянне і стан паводле знач. дзеясл. паміраць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

задыха́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца; незак.

1. Пачаць цяжка і часта дыхаць (ад хвалявання, бегу і пад.).

З. ад хвалявання.

2. Паміраць ад недахопу паветра, ад дыму, удушлівых газаў.

|| зак. задыхну́цца, -ну́ся, -не́шся, -не́цца; -нёмся, -няцеся́, -ну́цца; -ні́ся.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

до́хнуць, 1 і 2 ас. звычайна не ўжыв., до́хне; дох, -хла; незак.

Паміраць, здыхаць (пра жывёлу, насякомых).

Ад мухамораў мухі дохнуць.

Ад бяскорміцы жывёла дохне.

|| зак. здо́хнуць, здо́хне; здох, здо́хла і (пра многіх) падо́хнуць, -не; -до́х, -хла.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

со́смеху нареч. со́ смеху, от сме́ха;

паміра́ць (уміра́ць) с. — умира́ть со́ смеху (от сме́ха)

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

до́хнуць, ‑ну, ‑неш, ‑не; незак.

Здыхаць, паміраць. Мухі дохнуць. Ад бяскорміцы жывёла дохне.

•••

Мухі дохнуць ад чаго‑н. гл. муха.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

◎ Мярці́ ’паміраць’ (Яруш.). Да мерці (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

бо́нна, ‑ы, ж.

Выхавальніца малых дзяцей (звычайна іншаземка) у дваранскіх і буржуазных сем’ях дарэвалюцыйнай Расіі. І вырашыла [Алаіза], хоць з голаду будзе паміраць, а ў бонны, у гувернанткі не пойдзе. Арабей.

[Ад фр. bonne — нянька.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ме́рці, мру, мрэш, мрэ; незак.

Разм. Гінуць, паміраць. Высахла папараць, паўставала з зямлі, прычасалася; цяпер яна зусім маладая, бы і не мерла, а толькі змяніла свой колер на зіму. Пташнікаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)