шэф, -а, мн. -ы, -аў, м.

1. Кіраўнік, начальнік.

Ш. паліцыі.

2. Пра начальніка ў адносінах да падначаленых (разм.).

3. Арганізацыя, якая ўзяла шэфства над кім-, чым-н.

Завод — ш. школы.

|| прым. шэ́фскі, -ая, -ае (да 3 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

сасле́пу, прысл.

Тое, што і сослепу. Ледзь не зайшоўся ў крыку начальнік паліцыі выстраліў саслепу. Лынькоў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Со́цкі старое ‘выбарная асоба з сялян, памочнік паліцыі’ (ТСБМ): socki, dziesiacki, dawaj padwodu (Федар. 4). Да сотка (гл.), г. зн. ‘выбарны ад ста сялян’, параўн. сотнік (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

ура́днік, ‑а, м.

1. У дарэвалюцыйнай Расіі — ніжэйшы чын павятовай паліцыі.

2. Унтэр-афіцэр у казацкім войску царскай арміі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

філёр, ‑а, м.

Тайны паліцэйскі агент; сышчык, шпік. [Валодзя:] — Толькі будзьце асцярожны, тут апрача паліцыі многа філёраў і шпікоў. Машара.

[Фр. fileur.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

спра́ўнік, ‑а, м.

Начальнік павятовай паліцыі ў дарэвалюцыйнай Расіі. Выконваць.. загад губернатара прыехаў павятовы спраўнік з прыставам і стражнікам. Лобан.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Пастару́нак ’мясцовае аддзяленне паліцыі ў Заходняй Беларусі’ (ТСБМ, Сцяшк. Сл.): ’пост’ (Сл. ПЗБ). З польск. posterunek ’тс’ (Мацкевіч, там жа, 3, 434), якое з ням. Postierung ’лінія пастоў, вартавая ахова’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

прэфе́кт, -а, М -кце, мн. -ы, -аў м.

1. У Старажытным Рыме: адміністрацыйная, судовая або ваенная пасада, а таксама асоба, якая яе займае.

2. У шэрагу дзяржаў: службовая асоба — кіраўнік цэнтральнага (Румынія) або рэгіянальнага (Расія) урада на месцах.

3. У некаторых краінах: начальнік гарадской паліцыі.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

пастару́нак, ‑нка, м.

Мясцовае аддзяленне паліцыі ў Заходняй Беларусі да 1939 г. Па вёсках спешна будаваліся паліцэйскія ўчасткі — пастарункі, па гарадах і мястэчках — гарнізонныя казармы. Паслядовіч.

[Польск. posterunek.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

гарадавы́, ‑ога, м.

Ніжні чын гарадской паліцыі ў царскай Расіі. Па дарозе [Лабановічу] папалася некалькі будак, пунктаў паліцэйскай варты, каля якіх звычайна стаялі або тупалі гарадавыя. Колас.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)