шапяля́вы, -ая, -ае.

1. Які вымаўляе свісцячыя гукі (с,

з) падобна да шыпячых (ш, ж).

Шапялявае дзіця.

2. Пра свісцячыя зычныя гукі: які вымаўляецца блізка да шыпячых.

Ш. гук.

Шапялява (прысл.) вымаўляць «с».

|| наз. шапяля́васць, -і, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

трапецо́ід, ‑а, М ‑дзе, м.

Геаметрычная фігура, якая падобна па трапецыю, але не мае паралельных старон.

[Ад грэч. trapeza — стол і eidos — выгляд.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

клеката́ць, 1 і 2 ас. не ўжыв., кляко́ча; незак.

1. Ствараць клёкат, крычаць падобна некаторым птушкам.

На ліпе клякоча бусел.

2. Бурліць, шумна кіпець.

У трубах клекатала вада.

3. перан. Бурна праяўляцца (пра пачуцці).

На душы ў яго клекаталі гнеў і абурэнне.

|| наз. клеката́нне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

цэрэзі́н, ‑у, м.

Спец. Сумесь цвёрдых вуглевадародаў, якая падобна на воск і выкарыстоўваецца як ізаляцыйны матэрыял, у медыцыне і пад.

[Ад лац. cera — воск.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пакаха́цца, ‑аемся, ‑аецеся, ‑аюцца; зак.

Разм. Пакахаць адзін аднаго. [Настаўніца і ляснічы] сустрэліся і пакахаліся. Іх каханне было падобна на чыстую палявую крынічку. Краўчанка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

фісгармо́нія, ‑і, ж.

Клавішны духавы музычны інструмент, які гучыць падобна да аргана. Дзівосна іграла [бабуля] на фісгармоніі розныя песні і розныя му зычныя творы выдатных кампазітараў. Дубоўка.

[Ням. Fisharmonium.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

капы́л, -а́, мн. -ы́, -о́ў, м.

1. Кавалак дрэва ў форме ступні, на якім шавец робіць абутак.

2. Адзін з драўляных брускоў, якія ўстаўляюцца ў палазы і служаць апорай для кузава саней.

Гнуць на свой капыл (разм.) — рабіць па-свойму, не слухаючы думкі іншых.

Усё (усе) на адзін капыл (разм.) — аднолькава, аднолькавымі, падобна, падобнымі (парабіць, зрабіць, атрымацца).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

развар’ява́цца, ‑вар’ююся, ‑вар’юешся, ‑вар’юецца; зак.

Разм. Павесці сябе падобна вар’яту; раскрычацца. Часта льга было пачуць, як жанчыны крычаць на дзяцей: — Чаго вы развар’яваліся, як Пархвен каля пеўня! Чорны.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Нашта́лтпадобна да, зусім як’ (ТС). Гл. накшталт.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

ланцуго́вы, ‑ая, ‑ае.

1. З ланцугамі, на ланцугах; які дзейнічае з дапамогай ланцугоў. Ланцуговая перадача. Ланцуговы мост.

2. Размешчаны адзін за другім падобна звенням ланцуга.

•••

Ланцуговая рэакцыя гл. рэакцыя.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)