стру́шваць
‘страсаць што-небудзь; высыпаць што-небудзь паволі’
дзеяслоў, пераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне
| Цяперашні час |
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
стру́шваю |
стру́шваем |
| 2-я ас. |
стру́шваеш |
стру́шваеце |
| 3-я ас. |
стру́швае |
стру́шваюць |
| Прошлы час |
| м. |
стру́шваў |
стру́швалі |
| ж. |
стру́швала |
| н. |
стру́швала |
| Загадны лад |
| 2-я ас. |
стру́швай |
стру́швайце |
| Дзеепрыслоўе |
| цяп. час |
стру́шваючы |
Крыніцы:
piskunou2012.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
мастако́ліць
‘паволі, няжвава рабіць што-небудзь і без прамога дапаўнення’
дзеяслоў, пераходны/непераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 2-е спражэнне
| Цяперашні час |
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
мастако́лю |
мастако́лім |
| 2-я ас. |
мастако́ліш |
мастако́ліце |
| 3-я ас. |
мастако́ліць |
мастако́ляць |
| Прошлы час |
| м. |
мастако́ліў |
мастако́лілі |
| ж. |
мастако́ліла |
| н. |
мастако́ліла |
| Загадны лад |
| 2-я ас. |
мастако́ль |
мастако́льце |
| Дзеепрыслоўе |
| цяп. час |
мастако́лячы |
Крыніцы:
piskunou2012.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
су́нуцца², -нуся, -нешся, -нецца; су́нься; незак. (разм.).
1. Вельмі павольна рухацца.
Калёсы ледзь сунуліся па гразі.
Па небе сунуліся дажджавыя хмары.
2. Перамяшчацца, перасоўвацца, спаўзаць куды-н.
Пласт саломы паволі сунуўся з воза.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
асу́нуцца, -нуся, -нешся, -нецца; -нься; зак.
1. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Апаўзці, асесці.
Грунт асунуўся.
2. Паволі апусціцца, зваліцца.
Чалавек асунуўся на зямлю ад слабасці.
3. перан. Схуднець, змарнець.
Ён з выгляду пастарэў, асунуўся.
|| незак. асо́ўвацца, -аюся, -аешся, -аецца.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
умалёгаць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., каго.
Разм. Уламаць, угаварыць, умаліць. Паволі, паволі ўмалёгалі .. [Домну]. Івану нават удалося за стол пасадзіць. Лобан. Цяжэй было ўмалёгаць Яўгена. Ён хоць і свабодны мастак, але часу вольнага не меў. Кавалёў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
смакава́ць, -ку́ю, -ку́еш, -ку́е; -ку́й; -кава́ны; незак., што.
1. Есці або піць паволі, з асалодай, каб адчуць смак (у 1 і 2 знач.).
С. кляновы сок.
С. кожны глыток.
2. Есці ці піць на пробу; каштаваць.
Асцярожна с.
3. перан. Успрымаць, адчуваючы асаблівае задавальненне, цешыцца, радавацца чаму-н.
С. апошнія навіны.
|| наз. смакава́нне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
дабратлі́вы, ‑ая, ‑ае.
Абл. Дабрадушны, лагодны. Поўны дабратлівы твар Гаховіча паволі набракаў чырванню. Паслядовіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
бако́вачны, ‑ая, ‑ае.
Які мае адносіны да бакоўкі. Ярашэвіч паволі ідзе да баковачных дзвярэй. Чорны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
◎ Кулды́баць ’кульгаць, паволі ісці’ (Нас.). Гл. калдыбаць.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
але́шкавы, ‑ая, ‑ае.
Тое, што і альховы, алешнікавы. [Воўк] паволі пасунуў праз алешкавы параснік, што ля ракі. Лынькоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)