буды́ніна, ‑ы, ж.
Разм. Тое, што і будынак. Здалёк хатка здаецца досыць паважнай будынінай, і гэтую паважнасць ёй надае высока паднятая стромкая саламяная страха. Колас. Рэстаран — блізка ля цэнтра. Гэта белая цагляная будыніна ў адзін паверх. Лупсякоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
валья́жность ва́жнасць, -ці ж., пава́жнасць, -ці ж.; (степенность) самаві́тасць, -ці ж.;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
благообра́зие ср. самаві́тасць, -ці ж., пава́жнасць, -ці ж.; го́жасць, -ці ж.;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
почте́нность
1. шано́ўнасць, -ці ж., паважа́насць, -ці ж.;
2. перен., разг. пава́жнасць, -ці ж., зна́чнасць, -ці ж.;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
чи́нность
1. прысто́йнасць, -ці ж.; пава́жнасць, -ці ж.;
2. мане́рнасць, -ці ж.; цырымо́ннасць, -ці ж.; см. чи́нный;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Пава́га ’пачуццё пачцівасці да каго-, чаго-н., выкліканае прызнаннем высокіх якасцей, заслуг, важнасці і г. д.’ (ТСБМ, Нас., Касп.). Ст.-бел. павага (1528 г.). З польск. powaga ’павага, паважнасць’ (Булыка, Лекс. запазыч., 186). Таксама паважа́ць (ТСБМ, Касп., Шат.) < польск. poważać ’тс’. Як мяркуюць Фасмер (4, 144), Махэк (674), уся група з коранем ‑ваг‑ ва ўсх.-слав. з польск., дзе звязана з нов.-в.-ням. Wage ’вага’ (гл. яшчэ Брукнер, 598).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
обстоя́тельность
1. (рассудительность) пава́жнасць, -ці ж., ста́ласць, -ці ж.;
2. (подробность, детальность) дакла́днасць, -ці ж., (основательность) грунто́ўнасць, -ці ж.;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Сур’ёзны ’паважны, грунтоўны, змястоўны, значны; задумлівы, заклапочаны’ (ТСБМ, Некр. і Байк.), ’строгі, важны, упэўнены ў сабе’ (Ласт.), ’суровы’ (ТС), ’злы, куслівы’ (Сл. ПЗБ), сюды ж сурʼёз ’паважнасць, строгасць’ (ТСБМ). Адаптаванае запазычанне праз рус. серьёзный ’паважны, значны, строгі’ з франц. sérieux (ж. р. sérieuse), звязанага з лац. sērius ’важкі’ (ЕСУМ, 5, 220; Чарных, 2, 158; Фасмер, 3, 612). Змены ў пачатку слова, як і ў размоўным рус. сурьёзный, тлумачацца ўплывам блізкага па значэнню суровы, гл. (Маліноўскі, PF, 3, 752).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
степе́нство ср., уст.
1. (рассудительность, солидность) пава́жнасць, -ці ж., ста́ласць, -ці ж.;
2. (при обращении) мі́ласць, -ці ж.;
ваше́ степе́нство уст., прост. ва́ша мі́ласць.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
положи́тельность
1. стано́ўчасць, -ці ж., дада́тнасць, -ці ж.;
2. ста́ласць, -ці ж., пава́жнасць, -ці ж.;
3. мат., физ. дада́тнасць, -ці ж.; см. положи́тельный 1, 2, 4;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)