цэнт 1, ‑а, М ‑нце, м.
Дробная манета ў ЗША, Канадзе, Нідэрландах і шэрагу іншых краін, роўная адной сотай грашовай адзінкі (долара, гульдэна). Нік хадзіў поблізу на пляжы, прымаў заказы, збіраў заробленыя цэнты. Лынькоў.
[Англ. cent.]
цэнт 2, ‑а, М ‑нце, м.
У акустыцы — адзінка частотнага інтэрвалу, роўная 1/1200 актавы.
[Ад лац. centum — сто.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
усхлі́пванне, ‑я, н.
Дзеянне паводле знач. дзеясл. усхліпваць, а таксама гукі гэтага дзеяння. Цішыня... Толькі чутны ціха ўсхліпванні прысутных ды прыглушаныя гукі вуліцы. Сяргейчык. Ноччу і ўсхліпванні старой Грыбіхі можа паказацца начлежніку крыкам набалелай душы. «ЛіМ». Плакаў Нік. Плач яго то сціхаў, пераходзячы ў палахліва ўсхліпванне, то ўзнімаўся з новай сілай. Лынькоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прані́кнуць, -ну, -неш, -не; -нік, -кла; -ні; зак., у што.
1. Трапіць, прабрацца куды-н. усярэдзіну, дасягнуць чаго-н.
Святло пранікла ў пакой.
П. у хату.
2. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Распаўсюдзіцца дзе-н., трапіўшы куды-н., стаць вядомым.
Звесткі праніклі ў друк.
3. Зразумець, разгадаць, углыбіўшыся, унікшы ў што-н.
П. у псіхалогію чалавека.
|| незак. праніка́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.
|| наз. пранікне́нне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
нырэ́ц, ‑рца, м.
1. Скачок у ваду з галавой. Даць нырца.
2. Той, хто ўмее ныраць, хто добра нырае. Нік крышачку зайздросціў ім, гэтым вялізным жывёлінам. Зайздросціў іх спрыту, іх майстэрству нырцоў. Лынькоў. [Язэп] кінуўся на дапамогу. Нырнуў раз — не знайшоў малога: дужа глыбокую зрабілі копанку для нырцоў. Ваданосаў.
3. Вадаплаўная птушка сямейства качыных, якая здабывае сабе корм, ныраючы пад ваду. Чырвананосы нырэц.
4. У боксе — прыём, калі баксёр хутка прыгінаецца, каб ухіліцца ад бакавых удараў у галаву.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
◎ Кіла́ш ’непакладаны кабан’ (ДАБМ, Касп., Нік. Заг., Нік. Очерки, Мат. СОС). Да кілах. Суфіксацыя на -аш (Сцяцко, Афікс. наз., 150).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Кляцьбёны ’праклёны’ (Нік., Няч.). Гл. клятбёны.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Кляпы́ш ’двайная вяроўка’ (Нік. Очерки). Гл. кляпень.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Ко́лдра ’коўдра’ (Нас., Нік. Очерки). Гл. коўдра.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Кісе́та ’капшук’ (Нік. Очерки). Параўн. кісет (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Прысціра́дла ’прасціна’ (Мік., Нік. Очерки). Гл. прасціра́дла.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)