лыга́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; незак.

1. што. Нанізваць якія-н. рэчы на нітку, шнурок, дрот і пад.

Л. пацеркі.

2. каго (што). Начэпліваць вяроўку на рогі, шыю жывёле.

Л. валоў.

|| наз. лыга́нне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

наве́шивать​II несов. (к наве́шать​I) наве́шваць; начэ́пліваць.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

лыга́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак., каго-што.

1. Нанізваць якія‑н. рэчы на шнурок, дрот і пад. Лыгаць баранкі.

2. Начэпліваць вяроўку на рогі, шыю жывёле. Лыгаць кароў. Лыгаць коней.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

начэ́плівацца несов.

1. нацепля́ться; см. начапі́цца;

2. страд. нацепля́ться; наве́шиваться; напя́ливаться; см. начэ́пліваць

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

начэ́пліванне ср.

1. наце́пливание; наве́шивание, наве́ска ж.;

2. разг., неодобр. напя́ливание, наце́пливание;

1, 2 см. начэ́пліваць

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

начапля́ць I сов. наве́шать; нацепи́ть;

~ля́ў малю́нкаў на сце́ны — наве́шал рису́нков на сте́ны

начапля́ць II несов., см. начэ́пліваць

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

цепля́ть несов.

1. (задевать) разг. чапля́ць, чапля́цца;

2. (захватывать) прост. чапля́ць, зачэ́пліваць;

3. (прикреплять) прост. чапля́ць, зачэ́пліваць;

4. (надевать на себя что-л. ненужное) чапля́ць, начэ́пліваць;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Лыга́ць ’глытаць’ (Сцяшк.; свісл., Шатал.; Нар. Гом.), лыґа́ць ’тс’, лыгну́ць ’глынуць’ (свісл., беласт., Сл. ПЗБ), ’прагна выпіць’ (Ян.), лыґнуць, лыгену́ць ’грызнуць’, лыгам ’залпам’ (Сцяшк. Сл.), лы́гаць ’хутка, спяшаючыся есці’ (Бяльк.), ’есці (пра гусей)’ (Сцяц.), ’хлябтаць, лыкаць’ (ТС). Укр. лига́ти ’прагна піць, есці’, лигону́ти ’хлябтаць вялікімі глыткамі’, лигнути ’тс’, ’жэрці’; польск. łygać ’глытаць’ (паводле Слаўскага, 5, 392 — запазычанне з укр. мовы), чэш. мар. łygať, славац. ligac ’тс’. Прасл. паўн. lygati, якое з’яўляецца варыянтам прасл. lykati — ітэратыва да lъkati, lъknǫti > лкаць (гл.).

Лыга́ць 2 ’нанізваць што-небудзь на шнурок, дрот’ (ТСБМ), ’браць на повад (карову, вала), начэпліваць вяроўку на шыю жывёле’ (ТСБМ, Сцяшк. Сл.; мазыр., З нар. сл.), лыгво ’налыгач на шыі вала’ (ельск., КЭС), ’вяроўка, на якую бяруць карову’ (мазыр., З нар. сл.). Укр. лига́ти ’накідваць вяроўку на рогі вала’, поли́гатися ’сыйсціся’, залига́ти ’завязваць, зблытваць’, рус. сарат. лигози́ть ’блытаць ніткі пры тканні’. Генетычна роднаснае да літ. laigõnas ’швагер’, ст.-грэч. λοιγωντίαν φρατρίαν (Гесіхій), а таксама з польск. liga ’вяроўка, шнур, якім абшываецца край ветразя (у плытагонаў)’, якое запазычана з н.-ням. līk (гальштынск. liek, гал. lijk ’тс’) — гл. Слаўскі, 4, 250. Да і.-е. *lieg‑//*leig̑‑, параўн. лац. ligāre ’звязваць, прывязваць’, алб. lith ’перавязваю’, с.-н.-ням. līk ’павязка’, ст.-ісл. lík ’ліна для ўмацоўвання грузаў’ (Бернекер, 1, 717; Фасмер, 2, 494; Трубачоў, Проспект, 59).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

наса́живать​II несов.

1. (на ручку, древко и т. п.) аса́джваць; (на остриё) наса́джваць; (натыкать) устыка́ць, натыка́ць, узбіва́ць; (нацеплять) начапля́ць, начэ́пліваць;

наса́живать топо́р на топори́ще аса́джваць сяке́ру;

наса́живать ту́шу на ве́ртел устыка́ць ту́шу на ражо́н;

2. портн. ушыва́ць, прышыва́ць;

наса́живать пу́говицы на пиджа́к ушыва́ць гу́зікі ў пінжа́к.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)