сава́, -ы́, мн. со́вы і (з ліч. 2, 3, 4) савы́, соў, ж.
Драпежная начная птушка з вялікай круглай галавой, з вялікімі вачамі і кароткай загнутай дзюбай.
|| прым. саві́ны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
ці́хасць, ‑і, ж.
Уласцівасць ціхага.. У паветры чулася яшчэ начная ціхасць, што прыглушвала галасы і гукі. Мележ.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
сыч, ‑а, м.
1. Начная і вячэрняя птушка з бурай афарбоўкай сямейства сапраўдных соў.
2. перан. Разм. Маўклівы, пануры чалавек. Сядзіць сыч сычом.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
◎ Пэ́кун ’бакас, Capelia gallinago’ (ЛА, 1), ткач ’начная птушка “баран”’ (Дразд.). Гл. пекун (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
фиа́лка бот. фія́лка, -кі ж., бра́ткі, -так ед. нет;
ночна́я фиа́лка начна́я фія́лка, начны́я бра́ткі;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
прылу́жны, ‑ая, ‑ае.
Які знаходзіцца, размяшчаецца каля лугу. У тым баку, дзе была рэчка і адкуль нясло набраклым прылужным хмызняком, забляяў баран — начная птушка. Ермаловіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прагуля́нка, ‑і, ДМ ‑нцы; Р мн. ‑нак; ж.
Разм. Тое, што і прагулка. Учарашняя начная прагулянка і добры адпачынак на свежым паветры спрыялі вялізнаму апетыту. Мурашка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
начны́, ‑ая, ‑ое.
1. Які мае адносіны да ночы, уласцівы ёй. Даўно растаў у начным небе след апошняй ракеты, а людзі яшчэ і не думалі разыходзіцца. Гамолка.
2. Такі, які бывае ноччу. Праходжу моўчкі я начную плошчу, І ловяць сутарэнні гулкі крок. Панчанка. Павярнулася [Ларыса] і знікла за маліннікам у гушчыні цёмнага начнога саду. Мурашка. // Які адбываецца ноччу. Начны паход. Начная праца. □ Ішоў.. вялікі начны бой, біла артылерыя, гарэлі вёскі. Шамякін. // Які працуе, дзейнічае ноччу. Вінавата і разгублена спрабаваў апраўдвацца начны вартаўнік Уладзімір Вашэсцік: — Людцы добрыя, хіба ж за ўсімі дагледзіш?.. Шчарбатаў. Начным цягніком, як гэта часта бывала, Кузьма Гартун вяртаўся з дальніх калгасаў у МТС. Дуброўскі. // Які прызначаны для выкарыстання ноччу. Начная кашуля. □ [У бакавым пакойчыку] стаяў чыста прыбраны ложак, начны столік і два крэслы. Новікаў.
3. Такі, актыўнасць якога прыпадае на ноч (аб некаторых жывёлах, насякомых, раслінах). Начны матыль. Начная фіялка. □ Начная птушка абзывалася нясмела. Чорны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
няўту́льнасць, ‑і, ж.
Уласцівасць і стан няўтульнага. Гасцей я ў свой пакойчык не запрашаў і за халасцяцкую няўтульнасць саромецца не было перад кім. Сабаленка. Хлопца адразу ахапіла восеньская начная няўтульнасць. Быкаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
аўдо́тка, ‑і, ДМ ‑тцы; Р мн. ‑так; ж.
1. Начная птушка атрада сеўцападобных з шэра-пясчаным апярэннем, якая сустракаецца на поўдні Беларусі.
2. Абл. Назва невялікай азёрнай рыбкі; род дробнай плоткі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)