пасёлак, -лка, мн. -лкі, -лкаў, м.
Невялікі населены пункт, размешчаны звычайна недалёка ад горада ці асноўнага пасялення.
Рыбацкі п.
Дачны п.
|| прым. пасялко́вы, -ая, -ае.
П.
Савет.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
маланасе́лены, ‑ая, ‑ае.
Недастаткова населены, які мае мала насельніцтва. Маланаселены раён.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Пасёлак ’населены пункт гарадскога тыпу’ (ТСБМ). Новае. Запазычана з рус. посёлок ’тс’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
перанасе́лены, ‑ая, ‑ае.
1. Дзеепрым. зал. пр. ад перанасяліць.
2. у знач. прым. Населены густа, звыш меры, з лішнім насельніцтвам. Перанаселены раён.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пасяле́нне, -я, мн. -і, -яў, н.
1. гл. сяліць.
2. Населены пункт, а таксама наогул месца, дзе хто-н. жыве, знаходзіцца.
Паявілася новае п.
Бабровыя пасяленні.
3. Прымусовае выгнанне на жыхарства ў аддаленую мясцовасць як пакаранне за што-н.
Саслаць на п.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
сяло́, -а́, мн. сёлы і (з ліч. 2, 3, 4) сялы́, сёл, н.
1. Вялікая вёска, гаспадарчы і адміністрацыйны цэнтр сельскага раёна для навакольных паселішчаў, а таксама любы населены пункт негарадскога тыпу.
Працаўнікі сёл.
2. зб. Сельская мясцовасць, яе жыхары.
Культурная работа на сяле.
|| прым. се́льскі, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
аграго́рад, ‑а, М ‑дзе, м.
Вялікі сельскі населены пункт, які пабудаваны па тыпу горада і які з’яўляецца цэнтрам буйной вытворчай сельскагаспадарчай адзінкі. — Памятаеш, — з задавальненнем успамінае.. [Міхал], — як былі загаварылі ў нас пра будаўніцтва аграгарадоў. Васілевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
го́рад, -а, мн. гарады́, гарадо́ў, м.
1. Буйны населены пункт, адміністрацыйны, прамысловы, гандлёвы і культурны цэнтр.
Сталічны г.
Г. на Дзвіне.
Жыць за горадам.
2. Населенае месца, абгароджанае і ўмацаванае сцяной (гіст.).
Старажытны славянскі г.
3. У розных рухомых гульнях (напр., лапта, гарадкі) месца, лагер кожнай каманды.
|| памянш. гарадо́к, -дка́, мн. -дкі́, -дко́ў, м. (да 1 знач.).
|| прым. гарадскі́, -а́я, -о́е.
Гарадская гаспадарка.
Гарадскія будынкі.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
дзі́рка, -і, ДМ -рцы, мн. -і, -рак, ж.
1. Невялікая адтуліна, шчыліна, праём у чым-н.
Зацыраваць дзіркі ў шкарпэтках.
Пракруціць дзірку ў дошцы.
2. Пра глухі, далёкі населены пункт (разм.).
3. мн., перан. Тое, што патрабуе выдаткаў.
У гаспадарцы многа дзірак.
◊
(Патрэбна) як у мосце дзірка (разм., іран.) — пра што-н. непатрэбнае.
Дзірка ад абаранка (разм.) — нічога, пустое месца.
|| памянш. дзі́рачка, -і, ДМ -чцы, мн. -і, -чак, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
пасёлак, ‑лка, м.
Населены пункт гарадскога тыпу. Рыбацкі пасёлак. Чыгуначны пасёлак. □ З навін у Чмараве тое, што нядаўна Чмарава разбілі: адных — на пасёлкі, другіх — на хутары. Каваль. Увесь пасёлак разросся, абзеляніўся і нагадвае далекаваты прыгарад. Кулакоўскі. Амяльян агібае хутаркі і пасёлкі, выбірае глухія дарожкі і сцежкі. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)