абсцэ́с, -у, м. (спец.).
Запаленне тканак якога-н. органа з нагнаеннем; гнойны нарыў.
А. лёгкіх.
|| прым. абсцэ́сны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
нары́ць
дзеяслоў, закончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне
| Будучы час |
|---|
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
- |
- |
| 2-я ас. |
- |
- |
| 3-я ас. |
нары́е |
нары́юць |
| Прошлы час |
|---|
| м. |
нары́ў |
нары́лі |
| ж. |
нары́ла |
| н. |
нары́ла |
| Дзеепрыслоўе |
|---|
| прош. час |
нары́ўшы |
Крыніцы:
krapivabr2012,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
касцёвы, ‑ая, ‑ае.
Разм. Тое, што і касцявы. Касцёвы нарыў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
гнайні́к, -а́, мн. -і́, -о́ў, м.
1. Гнойны нарыў, крыніца выдзялення гною.
Разрэзаць г.
2. перан. Цэнтр якой-н. шкоднай грамадскай з’явы.
|| прым. гнайніко́вы, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
гнайні́к, ‑а, м.
1. Гнойны нарыў; абсцэс.
2. перан. Ачаг якой‑н. шкоднай грамадскай з’явы.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
я́звачка, ‑і, ДМ ‑чцы; Р мн. ‑чак; ж.
Памянш. да язва (у 1 знач.); невялічкі нарыў, болька.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прыпа́рыць сов.
1. разг. припа́рить;
п. нары́ў — припа́рить нары́в;
2. безл. си́льно пригре́ть
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
наспе́ць, 1 і 2 ас. не ўжыв., -е́е; зак.
1. Стаць спелым, паспець, напоўніцца чым-н. знутры.
Калоссе наспела.
Нарыў наспеў.
2. перан. Стаць патрэбным, надзённым, непазбежным.
Наспела ідэя аховы прыроды.
3. перан. Надысці, настаць.
Раптам наспелі неадкладныя справы.
|| незак. наспява́ць, -а́е.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
абсцэ́с, ‑у, м.
Гнойны нарыў; запаленне тканак якога‑н. органа з нагнаеннем. Аднойчы са здымкамі грудной клеткі зайшоў у палату прафесар і заявіў, што асколкі далі абсцэс лёгкага. Карпюк.
[Лац. abscessus.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Ве́рад (БРС, Шат., Шатал.), верадава́ты. Рус. ве́ред ’нарыў, гнайнік’, укр. ве́ред, ст.-рус. вередъ ’рана, нарыў’, польск. wrzód, чэш. vřed ’гнайнік’, ст.-слав. врѣдъ, балг. вреда́ ’шкода’, серб.-харв. ври̏јед і г. д. Прасл. *verdъ. Роднаснае: лат. ap‑vir̂de ’нарыў’, ст.-інд. várdhati ’расце’ або ням. Warze ’бародаўка’. Гл. Праабражэнскі, 1, 73; Фасмер, 1, 295. Параўн. Шанскі, 1, В, 194.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)