пераключы́цца, -ючу́ся, -ю́чышся, -ю́чыцца; зак.
Накіравацца на што-н. іншае, новае; перайсці на іншы від працы, на другую работу.
Размова пераключылася на іншую тэму.
П. на педагагічную работу.
|| незак. пераключа́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца.
|| наз. пераключэ́нне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
хлы́нуць, 1 і 2 ас. не ўжыв., -не; зак.
1. Паліцца з сілай, патокам.
Хлынула вада.
Кроў хлынула з носа.
2. Імкліва накіравацца куды-н. вялікай масай.
Людзі хлынулі ў адчыненыя дзверы.
3. перан. З’явіцца ў вялікай колькасці.
У майстэрню хлынулі заказы.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
просле́довать сов., книжн. (отправиться) накірава́цца; (проехать) прае́хаць; (пройти) прайсці́; (поехать) пае́хаць; (пойти) пайсці́.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
вы́ладзіцца, ‑ладжуся, ‑ладзішся, ‑ладзіцца; зак.
Абл. Узяць напрамак, накіравацца. Каровы, не чуючы голасу Ігнася, адна за адной паднялі хвасты і выладзіліся на дарогу. Мурашка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
вы́бегчы, -бегу, -бежыш, -бежыць; -бежым, -бежыце, -бегуць; -бег, -гла; -бежы; зак.
1. Выйсці адкуль-н., накіравацца адкуль-н., куды-н., рухаючыся бягом.
В. з хаты.
З лесу выбег лось.
2. Выцечы адкуль-н. цераз край.
Выбегла малако з каструлі.
|| незак. выбяга́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
ру́шыцца, -шуся, -шышся, -шыцца; зак. і незак.
1. зак. Скрануцца з месца, пачаць рух.
Р. з месца.
2. зак. Накіравацца куды-н.
Р. ў паход.
За кароткі час будаўніцтва значна рушылася наперад (перан.: атрымала далейшае развіццё).
3. незак. Тое, што і рухацца.
Ніхто не рушыцца з месцаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
уцячы́², уцяку́, уцячэ́ш, уцячэ́; уцячо́м, уцечаце́, уцяку́ць; уцёк, уцякла́, -ло́; уцячы́; зак.
1. Паспешліва пайсці адкуль-н., бягом накіравацца куды-н.
У. з дому.
2. Пайсці тайком адкуль-н., выратавацца ўцёкамі.
Мядзведзь зрабіў падкоп і ўцёк у лес.
У. з палону.
|| незак. уцяка́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
засіга́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак.
Разм. Пачаць сігаць. // Хутка пайсці, накіравацца куды‑н. Я хуценька ўсхапіўся з ложка, правёў грабеньчыкам па валасах і засігаў на Пралетарскую вуліцу. Сабаленка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
◎ Насаке́рыцца ’накіравацца, намерыцца нешта зрабіць (экспр.)’ (Цых.). Да сапёра ’дыял. сякера’; наўрад ці мае сувязь з серб.-харв. nasokėriti, nasökerim ’скрывіць, сагнуць’ (RHSJ); няяснага паходжання, магчыма, да *sokb, *sočiti ’паказваць’; параўн. балг. насика ’кірунак, напрамак’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
пае́хаць, -е́ду, -е́дзеш, -е́дзе; -е́дзем, -е́дзеце, -е́дуць; -е́дзь; зак.
1. Накіравацца ў дарогу на чым-н.
П. па дровы.
П. у госці.
2. перан. Зрушыўшыся, саслізнуць, пасунуцца (разм.).
Нага не ўтрымалася і паехала.
3. Пачаць рабіць што-н., гаварыць што-н. (разм., неадабр.).
Ад яго чакалі тоста, а ён паехаў зусім не туды.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)