нако́лотый​I (наготовленный колкой) нако́латы; см. наколо́ть​I.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Варсава́ты ’з крапінкамі (пра яблыкі)’ (Касп.). Няяснае слова. Магчыма, да варса́ць ’калоць’ (гл.). Тады першапачатковае значэнне: ’наколаты’ (→ ’з крапінкамі’).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

наты́канный

1. наты́каны, нато́рканы;

2. наты́каны, нако́латы; см. наты́кать​I.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

нашпи́ленный

1. прышпі́лены, мног. папрышпі́льваны, напрышпі́льваны;

2. нако́латы, мног. панако́лваны, наса́джаны, мног. панаса́джваны; см. нашпили́ть;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Пе́дарка ’божая кароўка’ (ст.-дар., Жыв. НС), педу́рка‑се́дурка (кам., Шатал.; З жыцця, 166; ЛА, 1) — вынік трансфармацыі асновы *bedr‑, першапачаткова прыметніка *bedrъ, утворанага ад дзеяслоўнай асновы *bed‑/*bod‑ ’калоць’, гл. бадаць 1; у адносінах да божай кароўкі можна гаварыць пра значэнне ’наколаты, пакрыты сямю кропкамі’. Лексема ўзнікла ў выніку другасных асэнсаванняў у сувязі з імёнамі людзей — у дадзеным выпадку Фёдар/Пётр і Сідар. Гл. таксама федарка, петра-паўла (Трубачоў, Эт. сл., 1, 180–182).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

наби́тый

1. (о матраце) напха́ны, напхну́ты, мног. панапіха́ны; (о чемодане, складе и т. п.) напакава́ны, мног. панапако́ўваны; набі́ты, мног. панабіва́ны; напёрты;

2. (настрелянный, убитый) набі́ты, мног. панабіва́ны, настраля́ны; нарэ́заны, мног. панараза́ны; нако́латы, мног. панако́лваны;

3. (вколоченный, прикреплённый) набі́ты, мног. панабіва́ны;

4. (полученный в результате повреждения) набі́ты, мног. панабіва́ны; наму́ляны, мног. панаму́льваны;

5. текст. набіва́ны; см. наби́ть;

◊

наби́тый дура́к набі́ты ду́рань.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)