адчы́нены, ‑ая, ‑ае.

1. Дзеепрым. зал. пр. ад адчыніць.

2. у знач. прым. Свабодны для доступу, не зачынены.

•••

Дзверы адчынены перад кім гл. дзверы.

Ламацца ў адчыненыя дзверы гл. ламацца.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

злама́цца, зломіцца.

Зак. да ламацца (у 1, 2 і 3 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

халаднало́мкасць, ‑і, ж.

Спец. Уласцівасць матэрыялу лёгка ламацца пры нізкай тэмпературы.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

крыгало́м, ‑у, м.

Перыяд, калі пачынае ламацца лёд на рэках. Грукоча крыгалом, нібыта кананада. Вялюгін.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

изла́мываться

1. лама́цца, зло́млівацца;

2. перен. псава́цца; кале́чыцца; няве́чыцца, зняве́чвацца; см. излома́ться;

3. страд. лама́цца, зло́млівацца; псава́цца; кале́чыцца; няве́чыцца; зму́чвацца, знясі́львацца; см. изла́мывать.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

ломи́ться

1. (от тяжести, давления, напора) лама́цца; (сгибаться) гну́цца, згіна́цца, угіна́цца;

2. (стремиться проникнуть) пе́рціся, бі́цца, прабіва́цца;

ломи́ться в откры́тую дверь лама́ццаі́цца) у адчы́неныя дзве́ры.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Карэ́жыцца ’карабаціцца, ламацца’ (Бяльк.). Гл. каро- жыцца.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Завіха́цца ’спяшацца працаваць’ (Жд. 3). Рус. пск. завиха́ться ’качацца’, бранск.ламацца, вярцецца, мітусіцца’. Ад віхаць (гл.) з прэфіксам за‑ і постфіксам ‑ца (< -ся).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

бу́йнасць, ‑і, ж.

Уласцівасць буйнога; нястрымнасць росту. [Святло] цярушыцца і ападае дробнай расой на жыта, а яно, дрымотнае ад коласавай буйнасці, ціхімі хвалямі схіляецца то ў адзін, то ў другі бок. Галавач. Будзе сад твой ламацца пад буйнасцю спелых пладоў. Рудкоўскі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

сячы́ся і се́кчыся, сяку́ся, сячэ́шся, сячэ́цца; сячо́мся, сечаце́ся, сяку́цца; се́кся, се́клася; сячы́ся; незак.

1. Біцца, весці бой.

С. на шаблях.

2. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Рассякацца, быць пасечаным.

Ад агню куляў сячэцца лісце на дрэвах.

3. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Пра валасы: ламацца, расшчапляцца на канцах.

|| зак. пасячы́ся і пасе́кчыся, -сячэ́цца (да 2 і 3 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)