я́лавы в разн. знач. я́ловый;

~вая каро́ва — я́ловая коро́ва;

~выя бо́ты — я́ловые сапоги́

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

галамо́ўза м. и ж.

1. комо́лое живо́тное;

каро́ва-г. — комо́лая коро́ва;

2. разг., бран. плюга́вый челове́к

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

звалачы́ся сов., разг.

1. сбрести́;

каро́ва куды́сьці ~лакла́ся — коро́ва куда́-то сбрела́;

2. (отовсюду) сбрести́сь, сойти́сь

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

зліза́ць сов.

1. слиза́ть;

2. разг. (всю поверхность) излиза́ть;

◊ як каро́ва языко́м ~за́ла — погов. как коро́ва языко́м слиза́ла

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

бра́жны (о растворе) бра́жный;

в других случаях переводится описательно: ~ная бо́чка бо́чка для барды́ (бра́жки);

~ная каро́ва — коро́ва, кото́рую ко́рмят бардо́й

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

рабы́

1. (неодноцветный) рябо́й; (о масти — ещё) пёстрый;

раба́я каро́ва — ряба́я (пёстрая) коро́ва;

2. (вследствие оспы) рябо́й, конопа́тый;

3. (в веснушках) весну́шчатый, конопа́тый;

◊ або́е рабо́е — ирон., погов. два сапога́ — па́ра

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

ста́до ср. ста́так, -тка м., чарада́, -ды́ ж.;

коро́ва хо́дит в ста́де каро́ва хо́дзіць у чарадзе́ (у ста́тку);

ходи́ть ста́дом хадзі́ць чарадо́ю;

◊

парши́вая овца́ всё ста́до по́ртит посл. паршы́вая аве́чка ўсю чараду́ псуе́; праз аднаго́ Іва́нка ўсім зага́нка, праз аднаго́ бара́на ўвесь ста́так пага́ны.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

значы́ць несов., разг.: каро́ва з. коро́ва пе́ред отёлом

зна́чыць II

1. несов. (иметь смысл, значение) зна́чить;

што гэ́та з.? — что э́то зна́чит?

2. вводн. сл., разг. зна́чит; сле́довательно;

3. в знач. союза ита́к, сле́довательно; по-э́тому;

◊ нічо́га не з. — ничего́ не зна́чит

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

паро́да ж., в разн. знач. поро́да;

каро́ва кастрамско́й ~ды — коро́ва костромско́й поро́ды;

паўднёвая п. хваёвых дрэў — ю́жная поро́да хво́йных дере́вьев;

но́вая п. ві́шань — но́вая поро́да ви́шен;

я ўсю іх ~ду ве́даю — я всю их поро́ду зна́ю;

○ го́рныя ~ды — го́рные поро́ды;

вапняко́выя ~ды — известняко́вые поро́ды

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Каро́ва 1, укр. карова, рус. корова, чэш. kráva, в.-луж. krowa, палаб. korvo, польск. krowa, балг. крава, макед. крава, серб.-харв. кра̏ва, славен. kráva (прасл. korva). Пошукі этымону для гэтага слова заўсёды былі цяжкімі. Што датычыць старажытнасці, то відавочным з’яўляецца яго яшчэ балта-славянскае паходжанне. Параўн. літ. kárve ’тс’, ст.-прус. curwis ’вол’ (апошняе, магчыма, каш.-слав. паходжання: каш. karw ’стары вол’). Усе іншыя паралелі не з’яўляюцца надзейнымі, бо аўтары адпаведных этымалогій прымаюць за пастулат унутраную форму ’рагатая’, што трэба абгрунтаваць. Перш за ўсё, паколькі лац. cornu ’рог’, ст.-грэч. χέρας (χέρσας) і ст.-іран. srū, srva (Бернекер, 557) узыходзяць да k̑or‑u̯/kor‑n, мы б чакалі на балта-славянскім моўным грунце s‑пачатак, але прасл. korva не мае такіх паралелей ні ў адной з індаеўрапейскіх моў (нават калі лічыць паралелямі назвы сарны і лані). Так, ст.-прус. sirwis ’лань’ хутчэй, генетычна тоесна літ. šir̃vis ’шэры конь, заяц’ (яўная назва па колеру), šir̃vas ’шэры’. Прасл. sьrna ’сарна’ можна параўнаць са ст.-слав. срѣнъ ’белы’ (іншыя славянскія паралелі абазначаюць ’іней, шэрань’). Мы падтрымліваем іншую версію з унутранай формай не ’рагатая’, а ’жвачная’. Тады прасл. korva суадносіцца са ст.-інд. cárvate ’жуе’ (Махэк, KZ, 64, 262; Мартынаў, Слав. акком., 163). Сюды ж прасл. červo ’чэрава’ (адно са значэнняў — ’страўнік’). Спроба супаставіць korva з сапсаванай глосай Гесіхія χάρτην τήν βοῡν (χάρτην замяняецца на χάρτην) не пераконвае (Параўн. Трубачоў Эт. сл. 11, 108–109).

Каро́ва 2 ’назва грыба гаркуха, кароўка’ (Жыв. сл.). Гл. кароўка, кароўяха.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)