Verbum

этуа́ль, ‑і, ж.

У дарэвалюцыйнай Расіі канца 19 — пачатку 20 стст. — модная актрыса, якая выступала ў лёгкіх жанрах (камедыі, аперэце, на эстрадзе і пад.).

[Ад фр. étoile — зорка.]

пратагані́ст, ‑а, М ‑сце, м.

1. Акцёр у старажытнагрэчаскім тэатры, які выконваў галоўныя ролі ў трагедыі ці камедыі.

2. Галоўная дзеючая асоба ў мастацкім творы, пераважна ў драме.

[Грэч. protagonistes ад protos — першы і agonizomai — спаборнічаю.]

арлекі́н, ‑а, м.

Традыцыйны персанаж італьянскай «камедыі масак», слуга-блазан у касцюме з рознакаляровых шматкоў і ў чорнай паўмасцы, надораны дасціпнасцю і ўменнем спрытна выходзіць са складанага становішча.

[Іт. arlecchino.]

ко́мік, ‑а, м.

1. Акцёр, які іграе камічныя ролі. Амплуа коміка. // перан. Разм. Пра таго, хто ўмее смяшыць, весяліць другіх. [Студэнт] быў, бадай, прыроджаны комік, бо ўмеў сур’ёзна гаварыць смешныя рэчы. Навуменка.

2. Уст. Аўтар камедыі.

чыставы́, ‑ая, ‑ое.

1. Перароблены, перапісаны начыста; выпраўлены. У чыставым рукапісе камедыі [«Паўлінка»] драматург імкнецца выразней падкрэсліць, што Адольф — бессаромны лгун. Ярош. // Прызначаны для запісаў начыста. Чыставы сшытак.

2. Спец. Прызначаны для канчатковай апрацоўкі дэталей. Чыставы разец.

музы́чны, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да музыкі (у 1 знач.). Музычны твор. Музычны інструмент. Музычная школа. Тэатр музычнай камедыі. Музычны магазін. □ Песні свабоднага народа загучэлі і на прыемныя іспытах у першы Беларускі музычны тэхнікум. «Беларусь». // Уласцівы музыцы. Музычны стыль. // Створаны сродкамі музыкі. Музычны вобраз.

каме́дыя, ‑і, ж.

1. Драматычны твор з вясёлым жыццярадасным або сатырычным сюжэтам. Сатырычная камедыя. Пісаць камедыі. // Спектакль або кінафільм па сцэнарыю такога твора.

2. перан. Пра смешнае, забаўнае здарэнне. [Міколка] успомніў ноч і пусціўся ў рогат. — Цяпер будзе камедыя... вось заскачуць немцы, калі даведаюцца... Лынькоў.

3. перан. Крывадушныя паводзіны, прытворнае разыгрыванне якой‑н. сцэны, ролі з пэўнай мэтай. Багушэвіч падкрэсліваў, што царскі суд — гэта страшна ілжывая камедыя. Ларчанка. Сваёй камедыі сыграўшы ролі, Міністры сталі ў строй гарадавых. Глебка.

•••

Камедыя масак — італьянская народная камедыя эпохі Адраджэння з тыповымі дзеючымі асобамі (маскамі), традыцыйным сюжэтам, але імправізаваным тэкстам.

Камедыя характараў — камедыя, у якой паказваюцца галоўным чынам характары людзей.

Ламаць (разыгрываць) камедыю гл. ламаць.

[Грэч. kōmōdia.]

тэрцы́на, ‑ы, ж.

Вершаваная форма, што складаецца з трохрадковых строф, у якіх сярэдні радок кожнай папярэдняй страфы рыфмуецца з двума крайнімі радкамі наступнай. // Верш, напісаны ў такой форме. Тэрцына Пушкіна. Тэрцына Дантэ. □ Што тэрцыны па-беларуску застаюцца поўнымі ўсё тае ж мудрасці і паэтычнай строгасці, як тэрцыны вялікай «Боскай камедыі» Дантэ, даказваў [М. Багдановіч]. Лойка.

[Іт. terzina ад terza rima — трэцяя рыфма.]