наме́р, -у, мн. -ы, -аў, м.

Замысел што-н. зрабіць.

Добрыя намеры.

◊

З намерам — з пэўнай мэтай, знарок.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

драчэ́ць

‘? штучна, знарок раздражняць каго-небудзь’

дзеяслоў, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Цяперашні час
адз. мн.
1-я ас. драчэ́ю драчэ́ем
2-я ас. драчэ́еш драчэ́еце
3-я ас. драчэ́е драчэ́юць
Прошлы час
м. драчэ́ў драчэ́лі
ж. драчэ́ла
н. драчэ́ла
Загадны лад
2-я ас. драчэ́й драчэ́йце
Дзеепрыслоўе
цяп. час драчэ́ючы

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

акцёр, -а, мн. -ы, -аў, м.

Прафесійны выканаўца роляў у спектаклях, фільмах.

|| ж. актры́са, -ы, мн. -ы, -ры́с.

|| прым. акцёрскі, -ая, -ае.

Акцёрская поза (перан.: знарок прынятая эфектная пастава).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

умы́шленно нареч. наўмы́сна; (нарочно) знаро́к, назнаро́к; (намеренно) з наме́рам;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

самастрэ́л², -а і -у, м.

1. -у. Наўмыснае раненне самога сябе з мэтай ухіліцца ад ваеннай службы.

2. -а, мн. -ы, -аў. Салдат, які знарок раніў сябе (разм.).

Шпіталізаваць самастрэла.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

◎ *Не́містам, нэмыстом ’знарок, наўмысна’ (пін., Нар. лекс.). Няясна.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

умо́ўчаць, -чу, -чыш, -чыць; зак., аб чым або пра што.

Знарок не сказаць пра што-н.

У. пра самае галоўнае.

Не магу ў. аб чым-н. або што-н. (павінен сказаць).

|| незак. умо́ўчваць, -аю, -аеш, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

Нарочна ’знарок, спецыяльна’ (Сл. ПЗБ), на́рачна ’тс’ (Яруш.), нарошна ’тс’ (Бяльк.), нарошне ’знарок, наўмысна’ (ТС, Ян.), нарошні ’тс’ (Яўс., Мат. Маг.), нарошня ’тс’ (Мат. Маг.). Гл. нарок. Адрозненні ў фанетыцы адлюстроўваюць пераход чн > шн, параўн. рушнік, і розныя склонавыя формы прыметніка нарочны, ад якога ўтвораны прыслоўі (гл. Карскі 2-3, 73).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

ікс, -а́, мн. -ы́, -о́ў, м.

1. Назва літары «x» лацінскага алфавіта.

2. Абазначэнне лацінскай літарай «x» невядомай або пераменнай велічыні ў матэматыцы.

3. Умоўнае абазначэнне невядомай або знарок неназванай асобы.

Напружанасць у размовах была абумоўлена прысутнасцю X.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

свядо́мы, -ая, -ае.

1. Які валодае свядомасцю (у 2 знач.).

Чалавек — істота свядомая.

2. Які правільна ацэньвае і разумее ўсё навакольнае.

Свядомыя адносіны да працы.

Свядомая палітычная барацьба.

3. Які дзейнічае наўмысна, знарок, абдумана.

С. падман.

|| наз. свядо́масць, -і, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)