падвязны́, ‑ая, ‑ое.
Які падвязваецца пад што‑н., да чаго‑н. Падвязны званочак.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
падвяза́ць, -яжу́, -я́жаш, -я́жа; -яжы́; -я́заны; зак., што.
Прывязаць, абвязаць знізу ці прывязаць, каб не апускалася.
П. мазніцу пад калёсы.
П. званочак.
П. памідоры.
|| незак. падвя́зваць, -аю, -аеш, -ае.
|| наз. падвя́званне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
кра́пка, ‑і, ДМ ‑пцы; Р мн. ‑пак; ж.
Разм. Тое, што і крапіна. На сіні званочак за дарогай сеў мятлік — карычневы, з белымі крапкамі на крыльцах. Савіцкі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
це́нькі, ‑ая, ‑ае.
Абл.
1. Тонкі, вельмі тонкі. Авёс шамаціць галінкамі, нібы адмысловымі ценькімі каралямі. Броўка.
2. Вельмі высокі па гучанню, падобны на піск. Ценькі званочак. □ Ценькімі галасамі ад пчол звініць зямля наўкола. Калюга.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Бо́мка ’званочак’. Утварэнне ад дзеяслова бо́мкаць (гл.). Ад бо́мка далей утвараецца новае слова бо́ма ’тс’ (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Рышто́чнік ’званочак’ (Кіс.). Утворана ад рышто́к (гл.), паколькі расліна расце на ўзбоччы дарог, каля вадасцёкавых канаваў.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
падду́жны, ‑ая, ‑ае.
1. Які знаходзіцца пад дугой, прымацаваны да дугі. Паддужны званочак.
2. Спец. Дадатковы, дапаможны на які‑н. выпадак (пра каня). // у знач. наз. падду́жны, ‑ага, м. Коннік, які суправаджае каня на скачках.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Балабо́лка ’званочак на бубне’ (Інстр. III), укр. балабо́лька і г. д. Гукапераймальнае; да балабо́ліць, балабо́ніць, бала́каць (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Нязі́пер ’званочак балонскі, Campanula bononiensis L.’ (Кіс.). Відаць, ад нізіпернік, нізіперніца ’гусялапка’ (гл.) па падабенству лекавых уласцівасцей.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
*Вешчанец, маг. вешчаніц ’званочак скучаны, Campanula glomerata L.’ (Кіс.). Іншыя разнавіднасці Campanula L. на Беларусі называюцца яшчэ званкі, званкі лугавыя, званок, звонка (Кіс.) і звязаны, такім чынам, са словам звон ’царкоўны звон, у які білі, калі трэба было паведаміць нейкую вестку’. У такім разе вешчаніц — гэта семантычны перанос, паводле формы, з лексемы звон ’царкоўны звон’ → ’званочак’ у дэмінутыўным значэнні.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)