сонм м., уст. мно́ства, -ва ср., збо́рышча, -шча ср.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
алі́мп, -а, м.
1. (з вялікай літары). У старажытнагрэчаскай міфалогіі: гара, дзе знаходзіліся багі; зборышча багоў.
2. перан. Кола абраннікаў якога-н. аб’яднання, таварыства.
Літаратурны а.
|| прым. алімпі́йскі, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
аса́, -ы́, мн. во́сы, -аў, ж.
Перапончатакрылае насякомае з джалам.
◊
Асой у вочы кідацца — назойліва прыставаць, дакучаць.
|| прым. асі́ны, -ая, -ае.
Асінае гняздо (таксама перан.: пра зборышча шкодных людзей, ворагаў і пад.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
гавары́льня, ‑і, ж.
Разм. неадабр. Пасяджэнне, зборышча, дзе замест спраў займаюцца пустымі размовамі. // Пустыя размовы. Займацца гаварыльняй.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
кірма́ш, -у́, мн. -ы́, -о́ў, м.
1. Вялікі продаж тавараў, які праводзіцца ў пэўную пару года ў вызначаным месцы і часта звязаны з выстаўкай.
Вясенні Лейпцыгскі к.
2. перан. Шумнае, ажыўленае зборышча людзей (разм.).
|| прым. кірмашо́вы, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
смок, ‑а, м.
Тое, што і цмок 1. [Сымон:] Скажыце ж мне хоць: нашто гэта зборышча склікаецца? [Незнаёмы:] Смока выганяць! Купала.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
цяплу́шачны, ‑ая, ‑ае.
Разм. Які мае адносіны да цяплушкі. Доўгі эшалон цяплушачных цялятнікаў падпоўз да .. зборышча чорных рыштункаў. Чорны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ара́ва, ‑ы, ж.
Разм. Бязладнае, шумнае зборышча, натоўп. Арава хлопцаў вярнулася ў хату. // Вялікая колькасць каго‑н.; мноства. Пабачыўшы Валю, уся арава кінулася наўцёкі. Няхай.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
кага́л, -у, м.
1. Яўрэйскае абшчыннае самакіраванне і сама абшчына ў Польшчы ў 16—19 стст. (гіст.).
2. перан. Шумны натоўп, зборышча (разм.).
Сход нагадваў бязладны к.
3. у знач. прысл. кага́лам. Сумесна, гуртам, усе разам (разм).
Усе к. патрабуюць чагосьці.
|| прым. кага́льны, -ая, -ае (да 1 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
Кага́л ’шумны натоўп, зборышча’ (ТСБМ; бяроз., Выг.; Др.-Падб., Касп., Нас., Шат., Янк., Яўс.), ’гурт. грамада’ (Бір. Дзярж., Нар. лекс.). Рус. зах.-бран. кагал ’шумны натоўп’. Укр. кагал ’шумнае зборышча’. Утворана ад кагал ’яўрэйскае абшчыннае самакіраванне і сама абшчына’, адкуль значэнні ’гурт’ і ’шумны натоўп’ маглі развівацца незалежна.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)