захо́ўвацца, -аюся, -аешся, -аецца; незак.
1. гл. захавацца.
2. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Знаходзіцца дзе-н. на захаванні.
Грошы захоўваюцца ў ашчадным банку.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
напластава́цца, 1 і 2 ас. не ўжыв., -ту́ецца; зак.
1. Адкласціся пластамі.
2. перан. Захавацца ў пэўнай паслядоўнасці за доўгі перыяд часу.
Напластаваліся ўспаміны.
|| незак. напласто́ўвацца, -аецца.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
захава́нне, ‑я, н.
Дзеянне паводле знач. дзеясл. захаваць і стан паводле знач. дзеясл. захавацца.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
захо́ўванне, ‑я, н.
Дзеянне паводле знач. дзеясл. захоўваць — захаваць і стан паводле знач. дзеясл. захоўвацца — захавацца.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
напластава́цца, ‑туецца; зак.
1. Размясціцца пластамі. Напластаваліся наносы.
2. перан. Захавацца ў пэўнай паслядоўнасці за доўгі перыяд часу. У душы напластаваліся ўспаміны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
забы́цца, -бу́дуся, -бу́дзешся, -бу́дзецца; -бу́дзься; зак.
1. Тое, што і забыць (разм.).
З. прозвішча знаёмага.
З. пра даручэнне.
2. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Не захавацца ў памяці.
Тое здарэнне ўжо амаль забылася.
|| незак. забыва́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
пратрыва́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; зак.
1. што і без дап. Стойка перажыць што-н., вытрываць.
П. шмат пакут.
2. Прадоўжыць сваё дзеянне не спыняючыся.
Халады пратрывалі да красавіка.
3. Захавацца, праіснаваць які-н. час.
Пад напорам такой вады гэты насып тут доўга не пратрывае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
запа́сці, 1 і 2 ас. не ўжыв., -падзе́; запа́ў, -па́ла; зак.
1. Заваліцца куды-н., за што-н.
Кавалак мыла запаў за шафу.
2. Удацца ўнутр, стаць запалым.
Вочы запалі.
3. перан. Глыбока замацавацца, захавацца.
Словы запалі ў душу.
Што гэта запала табе ў галаву?
|| незак. запада́ць, -а́е.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
прызабы́цца, ‑будзецца; зак.
Разм. Не поўнасцю захавацца ў памяці; у некаторай ступені забыцца. Але колішнія раманы прызабыліся, іх быццам бы не было зусім, і .. [Вера Антонаўка] лічыла сябе такой, якой стала, — непагрэшнай. Карпаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Жор ’перыяд, калі рыба кідаецца на яду’ (ТСБМ). Рус. жор ’час, калі рыба добра бярэцца’, дыял. ’апетыт’, польск. żer ’яда (у жывёл)’, чэш., славац. žer ’тс’. Бязафіксны наз. ад дзеяслова *žьrati — жэрці (гл.): *žьrъ; першаснае значэнне магло лепш захавацца ў зах.-слав. мовах ’ежа як працэс’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)