захава́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца; зак.

1. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Зберагчыся, уцалець, застацца непашкоджаным, непатрачаным.

Дом добра захаваўся.

Здароўе захавалася.

Запасы захаваліся.

2. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Застацца ў сіле, не знікнуць.

Старыя звычкі захаваліся.

3. Захаваць свае сілы, маладжавы выгляд (разм.).

Гэты чалавек добра захаваўся.

4. Застацца непашкоджаным, уцалець.

З. ад пажару.

|| незак. захо́ўвацца, -аюся, -аешся, -аецца.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

захава́цца

дзеяслоў, непераходны, закончанае трыванне, зваротны, 1-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. захава́юся захава́емся
2-я ас. захава́ешся захава́ецеся
3-я ас. захава́ецца захава́юцца
Прошлы час
м. захава́ўся захава́ліся
ж. захава́лася
н. захава́лася
Загадны лад
2-я ас. захава́йся захава́йцеся
Дзеепрыслоўе
прош. час захава́ўшыся

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

захава́цца сов.

1. сохрани́ться;

стары́я звы́чкі ~ва́ліся — ста́рые привы́чки сохрани́лись;

з да́ўніх пор ~ва́лася пада́нне — с да́вних пор сохрани́лось преда́ние;

тут ~ва́ліся сляды́ вайны́ — тут сохрани́лись следы́ войны́;

2. сохрани́ться, сбере́чься;

бу́льба ~ва́лася да вясны́ — карто́фель сохрани́лся (сберёгся) до весны́;

дом до́бра ~ва́ўся — дом хорошо́ сохрани́лся;

здаро́ўе ~ва́лася — здоро́вье сохрани́лось;

3. (остаться невредимым) уцеле́ть;

з. ад пажа́ру — уцеле́ть от пожа́ра

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

захава́цца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; зак.

1. Не прапасці, не знікнуць; застацца ў наяўнасці. Цяпер жа дрэвы парадзелі, і ўвесь парк прасвечваўся з аднаго канца ў другі... Захаваўся толькі барок на адным з узгоркаў. Хадкевіч. Аб жыцці і творчасці Паўлюка Багрыма захавалася мала дакументальных звестак, нічога пэўнага не могуць сказаць яго землякі. С. Александровіч. // Не змяніцца, застацца ў ранейшым стане. — Дзіўна, як голас .. у чалавека захаваўся. Чорны. // Застацца ў каго‑н., пры кім‑н.; не страціцца. Я ля брамкі стаю. Прыглядаюся пільна і строга. Штосьці ўсё ж захавалася, штось пазнаю Ад таго птушаняці малога. Гілевіч. // перан. Утрымацца ў памяці, запомніцца. У галаве цьмяна захаваліся толькі некаторыя эпізоды [сустрэчы з Данутай]. Карпюк. У мяне трывала захаваліся ў памяці вялікі луг з густой і высокай травой і дубы на беразе Сажа. Шамякін.

2. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Не папсавацца, не пашкодзіцца. Бульба ў склепе добра захавалася.

3. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Не прайсці, не страціцца (пра пачуцці, настрой). І хоць часу прайшло багата і абое яны сталі не такія, якімі былі шмат гадоў назад, але ж колішняя прыязнасць захавалася. Новікаў. Ваяўнічы, прыўзняты настрой захаваўся ў Міхала і назаўтра. Карпаў.

4. Разм. Размясціцца так, каб другія не маглі ўбачыць, знайсці; схавацца. Па бацькавых старых плячах Гуляў бізун белапаляка... Са страхам жудасным у вачах Сын захаваўся й горка плакаў. Чарот. // Стаць нябачным або малапрыметным сярод чаго‑н., у чым‑н. Рады бярозавых крыжоў.. амаль што захаваліся ў густых зялёных травах. Лынькоў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

захава́цца erhálten [gewáhrt] bléiben*;

гэ́та до́бра захава́лася ў маёй па́мяці das hat sich mir gut éingeprägt;

ён до́бра захава́ўся (пра чалавека) er hat sich gut gehálten

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

сохрани́ться захава́цца.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

запря́таться схава́цца, захава́цца;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

упря́таться схава́цца, захава́цца;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

сбере́чься (сохраниться) захава́цца, зберагчы́ся.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

запо́мніцца, -нюся, -нішся, -ніцца; зак.

Захавацца ў памяці.

Добра запомнілася.

|| незак. запаміна́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)