дама... (гл. дома...).

Першая састаўная частка складаных слоў; ужываецца замест «дома...», калі націск у другой частцы падае на першы склад, напрыклад: дамарослы, дамасед, даматканы.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

статс-да́ма, ‑ы, ж.

У дарэвалюцыйнай Расіі — вышэйшае прыдворнае званне жанчыны з прывілеяванага саслоўя, якая ўваходзіла ў світу каранаванай асобы.

[Гал. staatsdame.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

піко́вы карт. пи́ковый;

~вая да́ма — пи́ковая да́ма

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

да́мскі, -ая, -ае.

1. гл. дама.

2. Прызначаны для абслугоўвання жанчын.

Д. кравец.

Д. цырульнік.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

пі́кі, -аў, адз. пі́ка, -і, ж.

Картачная масць з малюнкам у выглядзе чорнага наканечніка пікі.

|| прым. піко́вы, -ая, -ае.

Піковая дама.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

дома... (а таксама дама...).

Першая састаўная частка складаных слоў, якая адпавядае па значэнню: а) слову «дом», напрыклад: домабудаўніцтва, домаўласнік; б) слову «дома» (гл. дама...).

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

чырве́нны, ‑ая, ‑ае.

Тое, што і чырвовы. Чырвенная дама.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

піко́вы, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да пікі ​2. Піковая дама.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

трэфо́вы, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да трэфаў. Трэфовая дама. Трэфовая шасцёрка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Вы́шнік 1 ’дама ў картах’ (Нас., Гарэц., Бяльк.). Укр. ви́шник ’тс’. Запазычанне з польск. wyżnik ’тс’, якое калькіруе чэш. svršek ’дама’. Чэш. у сваю чаргу з’яўляецца перакладам ням. Ober ’дама або карта вышэй Unterʼa — валета’ (Чэрнышаў, РР н. с., 1928, 2, 61).

Вы́шнік 2 ’гара, вышкі’ (Бяльк.). Ад вышкі або ад выш‑ (гл. вышка). Параўн. вышкі.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)