канду́ктар¹, -а, мн. -ы, -аў, м.

Работнік чыгуначнага транспарту, які суправаджае цягнікі, а таксама работнік гарадскога транспарту, які прадае білеты пасажырам.

|| ж. канду́ктарка, -і, ДМ -рцы, мн. -і, -рак (разм.).

|| прым. канду́ктарскі, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

муніцыпаліза́цыя, ‑і, ж.

Прымусовая перадача зямлі, маёмасці прыватных асоб у распараджэнне органаў гарадскога або сельскага самакіравання.

[Фр. municipalisation.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ра́тман, ‑а, м.

Гіст. Член органа гарадскога ўпраўлення (магістрата, ратушы) у Расіі ў 18–19 стст.

[Ням. Ratmann.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

акало́дак, -дка, мн. -дкі, -дкаў, м.

1. Падраздзяленне пуцявой дыстанцыі (спец.).

Дарожны майстар акалодка.

2. Падраздзяленне паліцэйскага гарадскога ўчастка ў царскай Расіі (гіст.).

3. Лячэбны пункт пры воінскай часці (уст.).

|| прым. акало́дачны, -ая, -ае.

Акалодачны наглядчык, або акалодачны (наз.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

Пасёлак ’населены пункт гарадскога тыпу’ (ТСБМ). Новае. Запазычана з рус. посёлок ’тс’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

мешчані́н, -а, мн. мяшча́не і (зліч. 2, 3, 4) мешчані́ны, мяшча́н, м.

1. У царскай Расіі: асоба, якая належала да гарадскога рамесна-гандлёвага саслоўя.

2. перан. Чалавек з дробнаўласніцкімі інтарэсамі, вузкім кругаглядам.

|| ж. мяшча́нка, -і, ДМ -нцы, мн. -і, -нак.

|| прым. мяшча́нскі, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

Ву́мнічаць ’мудраваць’ (Грыг.). Запазычана з рус. у́мничать, хутчэй за ўсё вусным шляхам з рускага гарадскога прастамоўя.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Прыкага́лак ’яўрэйская суполка, якая ў сувязі з малалікасцю не мае свайго старшыні і таму прыпісаная да бліжэйшага вялікага таварыства, асабліва гарадскога’ (Нас.). Да кага́л (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

пазало́чаны, ‑ая, ‑ае.

1. Дзеепрым. зал. пр. ад пазалаціць.

2. у знач. прым. Пакрыты пазалотай. Бліснулі першыя промні сонца, зайчыкамі зайгралі на пазалочаным шпілі нейкага гарадскога будынка. Навуменка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

аграма́дзіна, ‑ы, ж.

Прадмет вельмі вялікіх памераў. Цагляная аграмадзіна ў чатыры паверхі высілася насупраць гарадскога парка. Бядуля. Скалануўшыся ўсёй сваёй аграмадзінай, параход з палёгкай выныраў, задзіраючы мокры нос аж пад самыя хмары. Лынькоў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)