трамва́й, -я, мн. -і, -яў, м.
Гарадская наземная электрычная чыгунка, а таксама поезд гэтай чыгункі, які складаецца з аднаго або некалькіх вагонаў.
○
Рачны трамвай — невялікі пасажырскі параход, які курсіруе па рацэ ў межах горада.
|| прым. трамва́йны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
Метрапалітэн ’гарадская падземная электрычная чыгунка’ (ТСБМ). З рус. метрополитен ’тс’ (Крукоўскі, Уплыў, 79), якое з франц. métropolitain ’які існуе (ёсць) у сталіцы’ (Фасмер, 2, 611) < лац. metropolitanus < лац.-грэч. mētropolis ’сталіца’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
абшчы́на, -ы, мн. -ы, -чы́н, ж.
1. Самакіравальная арганізацыя жыхароў якой-н. тэрытарыяльнай адзінкі, форма аб’яднання людзей, якой характэрна калектыўная ўласнасць на сродкі вытворчасці, сумесная праца з ураўняльным размеркаваннем (гіст.).
Сялянская а.
Гарадская а.
2. Добраахвотнае аб’яднанне для сумеснай дзейнасці; садружнасць, брацтва, арганізацыя.
А. хрысціян.
|| прым. абшчы́нны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
камісіяне́р, ‑а, м.
Пасрэднік у гандлёвых здзелках, які выконвае за ўзнагароду гандлёвыя даручэнні. Мінская гарадская ўправа закупіла ў Кіеўскай губерні партыю мукі праз нейкага камісіянера.. Апошні, карыстаючыся цяжкім становішчам, даставіў муку, непрыгодную для спажывання. «Весці».
[Фр. commissionare.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
трамва́й, ‑я, м.
1. Гарадская наземная электрычная чыгунка.
2. Поезд гэтай чыгункі з аднаго або некалькіх вагонаў (з якіх адзін маторны).
•••
Рачны трамвай — невялікі пасажырскі параход або катэр, які курсіруе па рацэ ў межах горада.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ко́нка, ‑і, ДМ ‑нцы; Р мн. ‑нак; ж.
Гарадская рэйкавая дарога, па якой хадзілі вагоны на коннай цязе да з’яўлення трамвая. // Вагон такой дарогі. Праз горад хадзіла так званая конка — вагончыкі па рэйках вазілі коні. Дубоўка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
заста́ва ж., в разн. знач. заста́ва;
паграні́чная з. — пограни́чная заста́ва;
гарадска́я з. — городска́я заста́ва;
вы́ехаць на ~ву — вы́ехать на заста́ву
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
мілі́цыя, ‑і, ж.
1. Адміністрацыйны орган у СССР для аховы грамадскага парадку і бяспекі. Гарадская міліцыя. Раённая міліцыя. // зб. Работнікі міліцыі; міліцыянеры. У тую ж ноч прыбыў на хутар атрад міліцыі, схованы непадалёку ў засадзе. Колас.
2. Назва народнага апалчэння ў некаторых краінах.
[Ад лац. militia — войска.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
даста́так, ‑тку, м.
1. Заможнасць, матэрыяльная забяспечанасць. Жыць у дастатку. □ Усё гаварыла тут аб дастатку гаспадара: і мяккая гарадская мэбля, і дываны, і нават гравюры. Сяргейчык.
2. часцей мн. (даста́ткі, ‑аў). Матэрыяльныя сродкі, прыбыткі. Няхай дастаткаў вам прыбудзе, Хай родзяць нівы, сенажаць! Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
перапрацава́цца, ‑працуюся, ‑працуешся, ‑працуецца; зак.
1. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Ператварыцца ў што‑н. у выніку якіх‑н. працэсаў, апрацоўкі.
2. Разм. Ператаміцца ў працэсе працы. — Пакорлівая дзеўка, баязлівая. — У самы раз будзе вам. Нікуды не пойдзе жаліцца, што перапрацавалася. Не гарадская. Галавач.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)