голу́бушка ласк. галу́бка, -кі ж., галу́бачка, -кі ж.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
лебёдушка ласк., фольк. лябёдка, -кі ж.; галу́бка, -кі ж.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
белакры́лы, ‑ая, ‑ае.
З белымі крыламі. І вось з шалёнай сілаю Пад сонцам залатым Галубка белакрылая Ляціць, ляціць за ім. Хведаровіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
го́рлинка и го́рлица ж.
1. зоол. ту́ркаўка, -кі ж.;
2. (голубка) уст. галу́бка, -кі ж.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
лебёдкаI
1. зоол. лябёдка, -кі ж.;
2. перен. галу́бка, -кі ж.; лябёдка, -кі ж.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
сястры́ца, ‑ы, ж.
Разм.
1. Памянш.-ласк. да сястра (у 1, 3 знач.). Малы з бацькаўскім выглядам частаваў меншую сястрыцу. Чорны. — Сястрыца! — пазваў .. [Лібу] ранены на мыліцах. Гартны.
2. Фамільярна-ласкавы зварот да асобы жаночага полу. [Маці:] — А мая ж ты сястрыца! А мая ж ты галубка! Якімовіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Сіняшы́йка ‘невялікая пеўчая птушка сямейства драздовых з яркім апярэннем’ (ТСБМ), ‘варакушка, Lusciola sulcica’ (Байк. і Некр.). Ад сіні (гл.) і шыйка < шыя (гл.) паводле колеру апярэння. Параўн. рус. синеше́йка ‘птушка з роду плісак, Motacilla snecica’, а таксама сінаго́рліца ‘род галубоў’ (Ласт.), ст.-бел. синогордлица ‘галубка’ (Ст.-бел. лексікон), магчыма з польск. sinogardlica, sinogarlica ‘птушка з роду галубоў’, што да sini і gardło ‘горла’ (Варш. сл.; Брукнер, 491).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Імасць уст. ’форма ветлівага звароту’ (ТСБМ, БРС, Гарэц.), іран. ’пра жонку блізка знаёмага субяседніка’ (ТСБМ), ’важная асоба’ (Марц.), імо́сценька ’ваша міласць’ (Касп.). Сюды ж імо́стачка ’галубка, сястрычка’ (Некр., 223) як форма ветлівага звароту з суф. ‑ачк‑а. Запазычанне з польск. imość < jejmość < jej miłość ’яе міласць’ (Слаўскі, 1, 452); параўн. ягомасць. Імысь ’пападдзя’ (Оч. В. Бел., 1893, 152) — далейшая ступень скарачэння з канкрэтызацыяй семантыкі.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
ду́шенька
1. (к душа́) ду́шачка, -кі ж.;
2. (при обращении) ласк. галу́бка, -кі ж., я́сачка, -кі ж., лю́бачка, -кі ж., мі́ленькая, -кай ж.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
буркава́ць, ‑кую, ‑куеш, ‑куе; незак.
Утвараць характэрныя для галубоў гукі. Саша сумна сядзела на лаўцы каля бальнічных варот і бяздумна сачыла, як на даху дома, што насупраць, буркуюць галубы. Шамякін. // перан. Жарт. Лагодна і пяшчотна размаўляць. З усімі.. [Ліза] гаварыла ласкава і мякка. Ну проста не гаварыла, а мурлыкала, як каток, ці буркавала, як галубка. Арабей. Сядзела на лаўцы Пад фрэнчам хлапечым І ўсё буркавала Каханку аб нечым. Гілевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)