а́льфа, -ы, ж.

Назва першай літары грэчаскага алфавіта.

Ад альфы да амегі (кніжн.) — ад пачатку да канца.

Альфа і амега чаго (кніжн.) — аснова, сутнасць, самае галоўнае ў чым-н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

дапасава́нне, -я, н. (спец.).

Від падпарадкавальнай сінтаксічнай сувязі, пры якой залежнае слова ставіцца ў тых жа граматычных формах, у якіх стаіць галоўнае слова, напр.: новы дом, цікавая кніга, беларускі народ.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

шара́да, -ы, ДМ -дзе, мн. -ы, -ра́д, ж.

Загадка, у якой загаданае слова падзяляецца на часткі, а кожная частка нагадвае самастойнае слова, якое трэба адгадваць, каб выйшла галоўнае слова.

Разыгрываць шарады.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

умо́ўчаць, -чу, -чыш, -чыць; зак., аб чым або пра што.

Знарок не сказаць пра што-н.

У. пра самае галоўнае.

Не магу ў. аб чым-н. або што-н. (павінен сказаць).

|| незак. умо́ўчваць, -аю, -аеш, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

Глаўнагалоўнае’ (Сл. паўн.-зах.: «глаўна, каб ты…»). Запазычанне з рус. гла́вное ’тс’ (Сл. паўн.-зах.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

дапасава́ць, -су́ю, -су́еш, -су́е; -су́й; -сава́ны; зак., што.

1. Падагнаць, прыладзіць (разм.).

Д. новае тэхнічнае прыстасаванне.

2. Паставіць залежнае слова ў тым самым родзе, ліку, склоне, у якім стаіць галоўнае слова.

Д. прыметнік да назоўніка.

|| незак. дапасо́ўваць, -аю, -аеш, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

фла́гман, -а, мн. -ы, -аў, м.

1. Камандуючы флотам або буйным злучэннем ваенных караблёў.

2. Вядучы ваенны карабель (марскі або паветраны), на якім знаходзіцца камандуючы эскадрай.

3. перан. Пра што-н. самае буйное, самае галоўнае сярод падобнага.

Ф. культуры.

|| прым. фла́гманскі, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

завастры́ць, -вастру́, -во́стрыш, -во́стрыць; -во́страны; зак., што.

1. Зрабіць вострым (у 1 знач.).

З. аловак.

2. перан. Больш рэзка абазначыць галоўнае, істотнае ў чым-н.; падкрэсліць.

З. пытанне.

Завастрыць увагу на чым — сканцэнтраваць увагу на чым-н.

|| незак. завастра́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е і заво́стрываць, -аю, -аеш, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

казначэ́йства, ‑а, н.

Урадавы фінансавы орган у дарэвалюцыйнай Расіі, які ведаў захаваннем, прыёмам і выдачай дзяржаўных сродкаў. Губернскае казначэйства. Галоўнае казначэйства.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

неацэ́нны, ‑ая, ‑ае.

Надзвычай важны. Неацэнны набытак. Неацэнная дапамога. □ Валі здавалася, што галоўнае цяпер — выратаваць маёмасць друкарні: неацэнны шрыфт, вярстаткі, валікі. Карпаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)