*Пахо́дны, похо́дны ’прыдатны, выгодны’ (ТС), драг. походно́ ’зручна, добра, выгодна для хадзьбы’ (Клім.). Узыходзіць да прасл. xodьnъ(jь): славен. hȏden ’лёгкі на ногу, ходкі’, чэш. chodný, в.-луж. khódny, н.-луж. chódny, польск. chodny ’ходкі’, балг. ўре́миту й ходну ’самы час ісці’, — якое пазней кантамінавала з poxodъ ’паход, выхад, гулянне’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Выго́да ’камфорт’ (БРС, Байк. і Некр.); ’зручнасць, утульнасць, спакой’ (Гарэц.); ’дастатак, задавальненне’ (КЭС, лаг.); ’прыволле, добрыя ўмовы’ (Цых.), выго́ддзе ’прывольнасць, зручнасць’ (Гарэц., Шат., Байк. і Некр.), выго́дна ’прывольна’ (Гарэц., Байк. і Некр.). Параўн. формы з іншым націскам: рус. выгода, укр. ви́года ’зручнасць, утульнасць, спакой’; выгі́ддя ’зручнасць, прыволле’, польск. wygoda ’зручнасць, камфорт; задавальненне патрэб’. Ад вы́гадзіць ’дагадзіць, дапасаваць’; параўн. гадзі́ць ’мірыць, дастасоўваць’, параўн. рус. уго́дье ’паша, прыволле’, геаграфія і націск, магчыма, сведчаць пра запазычанне з польск. wygoda, параўн. з іншым націскам: вы́гада (гл.), а таксама выгода (Федар. 4).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
до́рага, прысл.
1. Прысл. да дарагі (у 1 і 3 знач.). Хоць заплаціць прыходзіцца дорага, затое ж ехаць будзе выгодна. Колас. — Колькі? — спытаў Сімон. — Сто жоўценькіх, — коратка адказаў Гунава. — Дорага! — яшчэ карацей сказаў Сімон. Самуйлёнак. Хто калі перажываў расстанне з роднымі мясцінамі, той ведае, як радасна і дорага ўбачыць іх зноў. Навуменка.
2. перан. Цаной вялікіх намаганняў, цяжкасцей, ахвяр. Хачу я, каб .. [нашчадкі] не забывалі, Што нам свабода дасталася дорага. Свірка. [Фон Адлер] спыніў атакі — надта дорага яны каштавалі. Шамякін.
•••
Дорага б даў (заплаціў) гл. даць.
Дорага заплаціць гл. заплаціць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)