вымята́цца, ‑аецца; незак.
1. Разм. груб. Выходзіць, выбірацца прэч. [Дырэктар:] — Вымятайцеся зараз жа, каб я вас ні аднаго не бачыў! Пестрак.
2. Зал. да вымятаць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
отбира́ться страд.
1. забіра́цца; адбіра́цца;
2. адбіра́цца, выбіра́цца;
3. бра́цца; см. отбира́ть.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
выцара́пываться
1. перен. (выходить из затруднительного положения) выбіра́цца; разг. вылу́звацца;
2. страд. выдзіра́цца.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Выбо́ры ’зборы ў дарогу’ (Нас., КЭС, лаг.). Ад выбірацца ’збірацца ў дарогу, накіроўвацца куды-небудзь’, аднак, магчыма, запазычана з польск. wybory ’зборы ў дарогу, пераезд’, пра што сведчыць незвычайная для ўтварэнняў з прэфіксам вы‑ акцэнтуацыя.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
выбира́ться
1. в разн. знач. выбіра́цца; (выпутываться из чего-л. — ещё) разг. выблы́твацца; (о свободном времени — ещё) знахо́дзіцца;
маши́на с трудо́м выбира́ется из гря́зи машы́на з ця́жкасцю выбіра́ецца з гразі́;
выбира́ться из кварти́ры выбіра́цца з кватэ́ры;
выбира́ется свобо́дная мину́та выбіра́ецца (знахо́дзіцца) во́льная міну́та;
2. страд. выбіра́цца; см. выбира́ть.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
извлека́ться
1. выця́гвацца; выма́цца; см. извле́чься;
2. страд. дастава́цца, выця́гвацца; выма́цца; выбіра́цца; здабыва́цца; атры́млівацца; см. извлека́ть;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
багаві́нне, ‑я, н.; зб.
Разм. Водарасці. Час ад часу на лёску намотвалася зялёнае багавінне, паплаўкі ападалі на дно; прыходзілася выцягваць вуды. Савіцкі. Даніла адаткнуў калочак з дна каша, высыпаў у торбу рыбу і, выцягваючы з багавіння ногі, стаў выбірацца на сухое. Капыловіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
◎ Плутуха́ць ’ілгаць’, ’заблытваць’, ’бадзяжнічаць’, шушукацца ’заблытвацца ў чым-н.’, ’блытацца’, ’выбірацца з цяжкай сітуацыі’, ’круціцца каля каго-н.’ (Нас.), плутуханьие ’блытаніна’ (Юрч. Вытв.); рус. смал. плутухаться ’бадзяцца без мэты’, ’ледзь перасоўвацца, заплятацца (пра ногі)’. Лексема ўтворана пры дапамозе экспрэсіўна^ суф. ‑ух‑а‑ ад тушаць (гл.). Параўн. рус.: вершухаться, вертугаться ’круціцца, вярцецца’ і пад.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
копа́ться несов., разг.
1. (рыться) капа́цца;
2. (возиться) ко́рпацца; (медлить) мару́дзіць, ке́шкацца;
3. страд. капа́цца; выбіра́цца; см. копа́ть.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
кара́скацца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; незак.
Разм. Тое, што і карабкацца. Нехта таропка караскаўся на бярозу, каб спрытней сачыць за самалётамі. Лынькоў. // З цяжкасцю прабірацца праз што‑н., выбірацца адкуль‑н. [Хлопцы] праціскаліся, караскаліся, скакалі з купіны на купіну, загразалі, выцягвалі адзін аднаго, пакуль... зноў не ўбачылі возера. Маўр. Трактары караскаліся ўгору і буксавалі... Няхай.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)