дэнаміна́цыя, ‑і, ж.

Змяненне намінальнай вартасці грашовых знакаў для стабілізацыі валюты і спрашчэння разлікаў.

[Ад лац. denominatio — перайменаванне.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

каці́раваць, -рую, -руеш, -руе; -руй; зак. і незак., што (спец.).

Вызначыць (вызначаць) цану (курс) якіх-н. каштоўных папер, тавараў, замежнай валюты.

|| наз. каціро́ўка, -і, ДМ -ро́ўцы, ж.

|| прым. каціро́вачны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

ды́лер, -а, мн. -ы, -аў, м.

Асоба, фірма, банк, што займаюцца перапродажам тавараў, купляй-продажам каштоўных папер, валюты і пад. і дзейнічаюць за свой кошт і ад свайго імя.

|| прым. ды́лерскі, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

каці́раваць, ‑рую, ‑руеш, ‑руе; зак. і незак., што.

Вызначыць (вызначаць) біржавую цану (курс) каштоўных папер, тавараў, замежнай валюты.

[Фр. coter.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

стэ́рлінгавы, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да стэрлінга, звязаны з абаротам валюты, якая базіруецца на фунце стэрлінгаў. Стэрлінгавая зона.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

даларызава́ць

‘выкарыстаць (выкарыстоўваць) даляры і іншую замежную валюту ўнутры краіны замест нацыянальнай валюты (напр., даларызаваць эканоміку)’

дзеяслоў, пераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Цяперашні час
адз. мн.
1-я ас. даларызу́ю даларызу́ем
2-я ас. даларызу́еш даларызу́еце
3-я ас. даларызу́е даларызу́юць
Прошлы час
м. даларызава́ў даларызава́лі
ж. даларызава́ла
н. даларызава́ла
Загадны лад
2-я ас. даларызу́й даларызу́йце
Дзеепрыслоўе
цяп. час даларызу́ючы

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

даларызава́ць

‘выкарыстаць (выкарыстоўваць) даляры і іншую замежную валюту ўнутры краіны замест нацыянальнай валюты (напр., даларызаваць эканоміку)’

дзеяслоў, пераходны, закончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. даларызу́ю даларызу́ем
2-я ас. даларызу́еш даларызу́еце
3-я ас. даларызу́е даларызу́юць
Прошлы час
м. даларызава́ў даларызава́лі
ж. даларызава́ла
н. даларызава́ла
Загадны лад
2-я ас. даларызу́й даларызу́йце
Дзеепрыслоўе
прош. час даларызава́ўшы

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

трансфе́рт, ‑у, М ‑рце, м.

1. Перавод замежнай валюты або золата з адной краіны ў другую.

2. Перадача права ўладання імяннымі каштоўнымі паперамі (акцыямі) адной асобы другой.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Лаж ’даплата пры размене грошай, валюты’ (ТСБМ), укр. лаж ’тс’ запазычана з рус. лаж, якое з франц. lʼagio < італ. agio ’выгода’ (гл. Фасмер, 2, 448).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Каці́раваць ’вызначаць біржавую цану (курс) каштоўных папер, тавараў, замежнай валюты’ (ТСБМ). Відавочна, непасрэднае запазычанне з рус. мовы. У рус. мове гэта лексема ўзята з ням. kotieren у другой палавіне XIX ст. (упершыню адзначаецца ў слоўніку ў 1887 г.). Ням. kotieren < франц. coter ’каціраваць’ < ’меціць, нумараваць’. Гл. Шанскі, 2, К, 358. Каці́равацца ’цаніцца’, ’ацэньвацца (пра каштоўныя паперы, тавары, валюту)’, ’быць у абароце на біржы’, ’мець тую ці іншую ацэнку ў вачах грамадства’, з’яўляецца ўласна рус. ўтварэннем і адзначаецца з 1914 г. Шанскі, там жа.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)