абстрагава́ць, -гу́ю, -гу́еш, -гу́е; -гу́й; -гава́ны; зак. і незак., што (кніжн.).

Зрабіць (рабіць) абстракцыю (у 1 знач.) чаго-н.; у думках адкінуць (адкідваць) неістотныя ўласцівасці, сувязі прадмета і вылучыць (вылучаць) яго асноўныя, агульныя ўласцівасці, мысліць адцягнена.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

тэ́зіс, -а, мн. -ы, -аў, м.

1. У логіцы: палажэнне, якое патрабуе абгрунтавання.

2. звычайна мн. Палажэнні, якія коратка перадаюць ідэю, асноўныя думкі сачынення, даклада і пад.

Тэзісы даклада.

|| прым. тэ́зісны, -ая, -ае.

У тэзіснай форме.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

палажэ́нне ср., в разн. знач. положе́ние;

асно́ўныя ~нні кні́гі — основны́е положе́ния кни́ги

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

інварыя́нт, -а, М -нце, мн. -ы, -аў, м.

1. (спец.). Велічыня, што застаецца нязменнай пры тых або іншых пераўтварэннях.

2. У мовазнаўстве: адзінка, якая заключае ў сабе асноўныя прыметы сваіх канкрэтных рэалізацый.

Семантычны і.

|| прым. інварыя́нтны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

осно́вныйI хим. асно́ўны;

протра́вы осно́вные и кисло́тные пратра́вы асно́ўныя і кісло́тныя.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

капіталі́зм, -у, м.

Грамадска-эканамічны лад, які змяніў сабой феадалізм і ў аснове якога ляжаць розныя формы прыватнай уласнасці на сродкі вытворчасці, а грамадства складаюць дзве асноўныя групы — уладальнікі сродкаў вытворчасці і наёмныя рабочыя.

Эпоха капіталізму.

|| прым. капіталісты́чны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

неавіталі́зм, ‑у, м.

Рэакцыйная, ідэалістычная плынь у біялогіі, асноўныя палажэнні якой амаль нічым не адрозніваюцца ад асноўных палажэнняў віталізму.

[Ад грэч. neos — новы і віталізм.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

расчляні́ць, ‑чляню, ‑членіш, ‑членіць; зак., што.

Раздзяліць на асобныя часткі. Расчляніць тэрыторыю. // Разбіць на асноўныя састаўныя элементы. Расчляніць вытворчы працэс.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

вяха́, -і́, мн. вёхі і (з ліч. 2, 3, 4) вяхі́, вех, ж.

1. Шост, тычка, звычайна з пучком травы ці галінак на версе для абазначэння мяжы, напрамку, руху.

2. перан., чаго; звычайна мн. Важны момант, этап у развіцці чаго-н.

Асноўныя вехі творчасці пісьменніка.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

фармуля́р, -а, мн. -ы, -аў, м.

1. У дарэвалюцыйнай Расіі: паслужны спіс, куды заносіліся звесткі аб праходжанні службы чыноўнікамі.

2. Ліст, кніга або бланк, куды заносяцца асноўныя звесткі пра стан і эксплуатацыю механізма, збудавання (спец.).

Ф. машыны.

3. Бібліятэчная ўліковая картка.

|| прым. фармуля́рны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)