чу́кчы, ‑аў; адз. чукча, ‑ы, м. і ж.; чукчанка, ‑і, ДМ ‑нцы; мн. чукчанкі, ‑нак; ж.

Народ, які складае асноўнае насельніцтва Чукоцкай аўтаномнай акругі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

кара́кі, ‑аў; адз. карак, ‑а, м.; карачка, ‑і, ДМ ‑чцы; мн. карачкі, ‑чак; ж.

Народ, які складае асноўнае насельніцтва Каракскай аўтаномнай акругі Камчацкай вобласці РСФСР.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ко́мі-пермякі́, ‑оў; адз. комі-пярмяк, комі-пермяка, м.; комі-пярмячка, ‑і, ДМ ‑чцы; мн. комі-пярмячкі, ‑чак; ж.

Народ, які складае асноўнае насельніцтва Комі-Пярмяцкай нацыянальнай акругі РСФСР.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ваяво́да, ‑ы, ДМ ‑дзе, м.

1. Гіст. На тэрыторыі Старажытнай Русі — начальнік войска, кіраўнік горада ці акругі.

2. На тэрыторыі Заходняй Беларусі з 1920 да 1939 года і ў Польшчы — кіраўнік ваяводства.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

папячы́цель, ‑я, м.

1. Той, хто ажыццяўляе папячыцельства (у 1 знач.) над кім‑н.

2. У дарэвалюцыйны час — службовая асоба, якая кіравала некаторымі ўстановамі. Пры стале на ўслоне сядзіць папячыцель вучэбнай акругі сенатар Павасільцаў. Ліс.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ме́ста, ‑а, М месце, н.

1. Уст. Горад.

2. Абл. Рыначная плошча. [Слуцк] меў тое месца, якое было асяродкам эканамічнага і гандлёвага жыцця акругі — рыначную плошчу па самай сярэдзіне. Гэта была даволі вялікая, .. выбрукаваная плошча і звалася ў нас местам. Скрыган.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

акру́га, ‑і, ДМ ‑крузе; Р мн. акруг; ж.

1. Адміністрацыйна-палітычнае, гаспадарчае, вайсковае і пад. падраздзяленне дзяржаўнай тэрыторыі. Нацыянальная акруга. Выбарчая акруга. Вучэбная акруга. Адміністрацыйна-эканамічная акруга. Тэрытарыяльная акруга.

2. Тое, што і наваколле (у 1 знач.). Бацька, дзед і прадзед ўмелі іграць на скрыпцы і былі скамарохамі для ўсяе акругі. Гарэцкі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

прадстаўле́нне, ‑я, н.

1. Дзеянне паводле знач. дзеясл. прадстаўляць — прадставіць і прадстаўляцца — прадставіцца.

2. Пісьмовая заява, пісьмовы даклад у вышэйшую інстанцыю. У прадстаўленні гродзенскага губернатара на імя віленскага генерал-губернатара ад 15 красавіка 1862 г. паведамляецца, што акружны генерал 9‑й акругі ўнутранай варты прыслаў яму пракламацыю «Што трэба рабіць войску». Лушчыцкі.

3. Тэатральны спектакль. Вечарам у клубе было прадстаўленне. Лобан.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

лакірава́ны і лакіро́ваны, ‑ая, ‑ае.

1. Дзеепрым. зал. пр. ад лакіраваць.

2. у знач. прым. Пакрыты лакам. Лакіраваныя боты. Накіраваны рамень. □ У нядзелю Нічыпар выбіраўся ў горад. Ішоў, пастукваючы лакіраванай палкай з залатым набалдашнікам. Асіпенка. // перан. Глянцавіты, бліскучы. Лакіраванае лісце бруснічніку.

3. перан. Разм. Знешне прыхарошаны; паказны. [Вольга] ледзь стрымлівала сябе, каб не [узняцца], як бура, супроць гэтага лакіраванага сакратара, якому даручана кіраваць моладдзю акругі. Пестрак.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пра́дзед, ‑а, М ‑дзедзе, м.

1. Бацька дзеда або бабулі. Бацька, дзед і прадзед ўмелі іграць на скрыпцы і былі скамарохамі для ўсяе акругі. Гарэцкі.

2. звычайна мн. (пра́дзеды, ‑аў). Продкі. Ад прадзедаў спакон вякоў Мне засталася спадчына; Паміж сваіх і чужакоў Яна мне ласкай матчынай. Купала. На вялікдзень звычайна ў госці не запрашалі, хто хацеў, прыходзіў сам. Такі быў звычай, заведзены дзядамі і прадзедамі. Колас.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)