адсю́ль нареч., в разн. знач. отсю́да;
а. недалёка да го́рада — отсю́да недалеко́ до го́рода;
а. зрабі́це вы́вад — отсю́да сде́лайте вы́вод;
◊ ні а. ні адту́ль — отку́да ни возьми́сь;
а.-адту́ль — отовсю́ду понемно́гу;
а. дасю́ль — от сих до сих;
а. го́рача, адту́ль бо́ляча — погов. ме́жду двух огне́й
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
рыдыкю́ль, ‑я, м.
Уст. Жаночая невялікая сумачка. Адна з .. [машыністак] адчыніла рыдыкюль і дастала адтуль цукерак. Бядуля.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
стуль, прысл.
Разм. З таго месца, адтуль. Няведама, што з домам, што з бацькамі? Ні слова, ні паўслова стуль, ад іх. Чэрня.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
футара́л, ‑а, м.
Тое, што і футляр. Футарал для скрыпкі. □ [Лазарэвіч] адкрыў вечка чорнага круглага футарала і дастаў адтуль некалькі лістоў ватману. Паслядовіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
курлы́канне, ‑я, н.
Дзеянне паводле знач. дзеясл. курлыкаць, а таксама гукі гэтага дзеяння. Ланцужкі жураўлёў віднеліся ў небе, і адтуль чулася сумнае курлыканне. Чарнышэвіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
праблы́тацца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; зак.
Разм. Блытацца некаторы час. Праблытаўся.. [Сцёпка] досыць доўга па незнаёмых вуліцах, покі трапіў на вадакачку, адтуль і на рабфак. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
адку́ль, прысл.
1. пыт. З якога месца, з якой крыніцы, ад каго; ужыв. ў клічна-пытальных сказах пры выказванні нязгоды, адмаўлення чаго-н.
А. едзеце? Толькі кудзеля і будзе...
А. той кужаль.
А. гэта вядома?
2. адноснае. Ужыв. як злучальнае слова для падпарадкавання даданых сказаў месца, даданых азначальных сказаў, даданых дапаўняльных сказаў (у адпаведнасці з суадноснымі словамі «там», «туды», «адтуль», «той» і іншымі ў галоўным сказе).
Мы глянулі туды, а. пачуліся галасы.
◊
Адкуль (толькі) ногі ўзяліся — пра таго, хто хутка ўцякае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
бо́чачка, ‑і, ДМ ‑чцы; Р мн. ‑чак; ж.
1. Памянш. да бочка.
2. Невялікая бочка. Тады паднялася маснічына, і адтуль гаспадыня дастала пукатую бочачку. Ермаловіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
фоталабарато́рыя, ‑і, ж.
Лабараторыя, дзе робіцца апрацоўка фатаграфічных пласцінак, плёнак. фатаграфій. Не распранаючыся,.. [Азарчук] замкнуўся ў сваёй фоталабараторыі-каморцы і праз некалькі хвілін вынес адтуль гатовыя здымкі. Ваданосаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Туль-туль ‘зараз жа’: туль‑туль і ў сталоўку (Вушац. сл.). Відаць, ад туляцца, гл. туляць. Менш верагодна з ‑туль, гл. адтуль, параўн. укр. тіль‑тіль ‘чуць-чуць’, што да *toli (ESSJ SG 2, 673).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)