адапхну́цца, ‑нецца; зак.
Адштурхнуўшыся ад чаго‑н., адсунуцца, аддаліцца. [Толя] сеў на лавачку кармы, адапхнуўся ад берага. Брыль.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
отодви́нуться
1. адсу́нуцца, мног. паадсо́ўвацца;
2. перен. (о сроке), разг. адлажы́цца, адкла́сціся.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
ад’е́хаць, -е́ду, -е́дзеш, -е́дзе; -е́дзь; зак.
1. Паехаўшы, аддаліцца на нейкую адлегласць.
А. ад сяла кіламетраў пяць.
2. Паехаць куды-н., пакінуць дом (горад, вёску і пад.).
А. на поўнач.
3. Зрушыцца з месца, адсунуцца, перастаць шчыльна прылягаць (разм.).
Засаўка ад’ехала.
|| незак. ад’язджа́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
мля́васць, ‑і, ж.
Уласцівасць і стан млявага. Адзінотай і пустэчай Усюды веяла з палёў, Нейкай млявасцю старэчай Аддавала ад лугоў. Колас. Хочацца адсунуцца далей ад агню і не стае сіл, бо па ўсім целе разліваецца млявасць. Асіпенка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
адштурхну́цца, -ну́ся, -не́шся, -не́цца; -нёмся, -няце́ся, -ну́цца; -ні́ся; зак.
1. ад каго-чаго. Упёршыся ў што-н., штуршком аддаліцца, адсунуцца, аддзяліцца ад чаго-н.
А. ад берага.
2. перан., ад чаго. Узяць што-н. за адпраўны, зыходны пункт (у разважаннях і пад.).
А. ад галоўнай думкі.
|| незак. адшту́рхвацца, -аюся, -аешся, -аецца і адштурхо́ўвацца, -аюся, -аешся, -аецца.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
адштурхну́цца, ‑нуся, ‑нешся, ‑нецца; ‑нёмся, ‑няцеся; зак.
Упёршыся ў што‑н., штуршком адсунуцца, аддзяліцца ад чаго‑н. [Прафесар] лёгенька адштурхнуўся кончыкамі пальцаў ад дна, варухнуў плячыма, падняўся і паплыў. Галавач. // перан. Узяць што‑н. за зыходны, адпраўны пункт (у сваіх разважаннях, рабоце і пад.).
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
адкі́нуцца, -нуся, -нешся, -нецца; -нься; зак.
1. Адхіліцца, адваліцца назад тулавам.
А. на спінку крэсла.
2. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Раптоўна адчыніцца, адпасці, адсунуцца ў бок.
Адкінуліся дзверцы.
Адкінуліся шторы.
3. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Вярнуцца зноў, аднавіцца (пра хваробу).
Адкінулася гарачка.
4. перан. Перастаць цікавіцца, аддаліцца, адвярнуцца.
Адкінуліся кавалеры, засталася адна.
|| незак. адкі́двацца, -аюся, -аешся, -аецца.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
ухілі́цца, ухілю́ся, ухі́лішся, ухі́ліцца; зак.
1. ад каго-чаго і без дап. Адхіліцца, адсунуцца ўбок, каб пазбегнуць чаго-н.
У. ад удару.
2. ад чаго. Адысці ад прамога напрамку.
Дарога ўхілілася ўлева.
3. перан., ад чаго. Пазбягаючы чаго-н., устараніцца, адмовіцца ад чаго-н.
У. ад прамога адказу.
У. ад абавязкаў.
|| незак. ухіля́цца, -я́юся, -я́ешся, -я́ецца.
|| наз. ухіле́нне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
отпере́ться сов.
1. (открыться) адамкну́цца, мног. паадмыка́цца; адчыні́цца, мног. паадчыня́цца; адсу́нуцца; адшчапі́цца, мног. паадшчэ́плівацца, паадшчапля́цца;
2. (отказаться) разг. адмо́віцца, адпе́рціся, адрачы́ся.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
адвалі́цца, -валю́ся, -ва́лішся, -ва́ліцца; зак.
1. (1 і 2 ас. звычайна не ўжыв.). Аддзяліўшыся, адарваўшыся, упасці.
Кавалак тынку адваліўся.
2. Схіліць тулава назад; адкінуцца (разм.).
А. на спінку крэсла.
3. Наеўшыся, адсунуцца ад стала, пакінуць есці (разм.).
А. ад клёцак.
4. перан. Паменшаць (пра мароз, спёку і пад.).
Мароз адваліўся, і пайшоў снег.
5. перан. Знікнуць, прайсці (пра адчуванні, пачуцці).
Уся нуда адвалілася ад яго.
|| незак. адва́львацца, -аюся, -аешся, -аецца.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)