адсу́нуцца

дзеяслоў, непераходны, закончанае трыванне, зваротны, 1-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. адсу́нуся адсу́немся
2-я ас. адсу́нешся адсу́нецеся
3-я ас. адсу́нецца адсу́нуцца
Прошлы час
м. адсу́нуўся адсу́нуліся
ж. адсу́нулася
н. адсу́нулася
Загадны лад
2-я ас. адсу́нься адсу́ньцеся
Дзеепрыслоўе
прош. час адсу́нуўшыся

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

адсу́нуцца, -нуся, -нешся, -нецца; -нься; зак.

1. Сунучыся, перамясціцца на невялікую адлегласць; аддаліцца.

А. ад акна.

2. перан. Стаць менш значным, менш важным.

3. Адчыніцца, раскрыцца, адхінуцца.

|| незак. адсо́ўвацца, -аюся, -аешся, -аецца.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

адсу́нуцца сов. отодви́нуться; (о занавеске и т.п. — ещё) отдёрнуться

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

адсу́нуцца, ‑сунуся, ‑сунешся, ‑сунецца; зак.

1. Перамясціцца на нейкую адлегласць; пасунуцца. Світае... За кратамі, паміж веццем дзвюх бяроз, там, дзе быў месяц, які ўжо адсунуўся і паблек, палоссе перастала кланяцца, заціхла, чакаючы сонца. Брыль. // Размясціцца далей, аддаліцца. Бабуля адсунулася на самы край лаўкі, у цянёк пад ліпай, але і тут яе даставалі гарачыя прамені. Сіняўскі. // перан. Стаць менш значным, менш важным. Кожны думаў цяпер толькі аб тым, каб выратавацца і выжыць, а ўсё іншае адсунулася ўбок. Маўр.

2. Адчыніцца, адкрыцца, раскрыцца, адхінуцца. Шэрая тканіна адсунулася ад запечка, напялася, задрыжала, як на ветры, знікла. Пташнікаў. У гэты час загрукалі жалязякі, і дзверы адсунуліся. С. Александровіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

адсу́нуцца ábrücken vi (s), sich zurückziehen* (назад); beiséite gehen*, zur Séite rücken (убок)

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

адсо́ўвацца гл. адсунуцца.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

отдви́нуться адсу́нуцца, мног. паадсо́ўвацца.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

паадсо́ўвацца, ‑аецца; ‑аемся, ‑аецеся, ‑аюцца; зак.

Адсунуцца — пра ўсіх, многіх.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

адсо́ўвацца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; незак.

1. Незак. да адсунуцца.

2. Зал. да адсоўваць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

адцясні́ць, -цясню́, -цясні́ш, -цясні́ць; -цясні́м, -цесніце́, -цясня́ць; -це́снены; зак., каго-што (перан.).

Націскаючы, прымусіць адысці, адсунуцца.

А. праціўніка на другі бераг ракі.

А. саперніка

|| незак. адцясня́ць, -я́ю, -я́еш, -я́е.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)