ві́лка, -і, ДМ -лцы, мн. -і, -лак, ж.

1. Назва розных дэталей, прыстасаванняў з раздвоеным канцом.

Штэпсельная в.

2. Такое становішча пры стральбе, калі адзін снарад падае бліжэй, а другі далей ад цэлі (спец.).

Узяць батарэю ў вілку.

|| прым. ві́лачны, -ая, -ае (да 1 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

аблічы́ць, -лічу́, -лі́чыш, -лі́чыць; -лі́чаны; зак.

1. каго (што). Недадаць, ашукаць пры падліку.

А. пакупніка.

2. каго-што. Зрабіць падлік, падлічыць што-н. (разм.).

А. расходы.

|| незак. аблі́чваць, -аю, -аеш, -ае.

|| наз. аблі́к, -у, м. і аблі́чванне, -я, н.

Дапусціць аблік (аблічванне).

Аблік (аблічванне) статкаў аленяў.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

ура́, выкл.

Баявы вокліч войск пры атацы, а таксама вокліч, які выражае захапленне, адабрэнне.

На ўра

1) рашучай атакай ці ў рашучую атаку з крыкамі «ўра»;

2) з энтузіязмам, горача (разм.).

Прапанова прайшла на ўра;

3) не падрыхтаваўшыся, з надзеяй на выпадковы поспех (разм.).

Дзейнічаць на ўра.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

фо́кус², -а, мн. -ы, -аў, м.

1. Лоўкі прыём, заснаваны на падмане зроку, увагі пры дапамозе хуткага і ўмелага руху, спрыту.

Дзіўны ф.

2. перан. Выдумка, хітрасць.

3. звычайна мн., перан. Капрызы, прычуды (разм.).

Вечныя фокусы з ядой.

|| прым. фо́кусны, -ая, -ае (да 1 знач.).

Фокуснае мастацтва.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

перагаво́р, -у, мн. -ы, -аў, м.

1. мн. Дзелавы абмен думкамі пры высвятленні якіх-н. пытанняў, умоў і пад.

Дыпламатычныя перагаворы.

2. Размова; кароткая спрэчка (разм.).

Заказаць міжгародні п.

П. з суседкай па размеркаванні плошчы калідора быў гарачы.

|| прым. перагаво́рны, -ая, -ае (да 2 знач.).

П. пункт.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

са..., прыстаўка (гл. с...).

I. Выкарыстоўваецца пры ўтварэнні дзеясловаў замест прыстаўкі «с...»:

1) перад дзвюма і больш зычнымі, напр.: саткаць, сагрэць, саслаць, саставіць;

2) перад зычнай з наступным «ь» або апострафам, напр.: салью, саб’ю.

II. Выкарыстоўваецца для ўтварэння назоўнікаў і прыметнікаў якія абазначаюць сумеснасць дзеяння, напр., саўдзельнік.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

наба́т, -а і -у, Ма́це, м.

1. -у. Сігнал трывогі з выпадку якога-н. бедства, які падаецца пры дапамозе звона.

2. -а. Вялікі вайсковы барабан у Старажытнай Русі.

Біць у набат — выклікаць трывогу, звяртаць увагу грамадства на што-н.

|| прым. наба́тны, -ая, -ае.

Н. звон.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

прыгарэ́ць, 1 і 2 ас. не ўжыв., -ры́ць; зак.

1. Пра печанае, смажанае: трохі абгарэць, абвугліцца.

Бульба прыгарэла.

2. Пра вадкую страву, кашу: пры варцы, кіпячэнні пачаць пахнуць дымам, гарам або прыстаць, прыліпнуць да пасудзіны.

Малако прыгарэла.

Каша прыгарэла да гаршка.

|| незак. прыгара́ць, -а́е і прыга́рваць, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

ра́дыё, нескл., н.

1. Спосаб перадачы і прыёму гукаў, сігналаў на адлегласць без правадоў пры дапамозе электрамагнітных хваль, што перадаюцца спецыяльнымі станцыямі.

Звязацца па р.

2. Прылада, апарат для прыёму гукаў такім чынам.

Правесці р.

3. Тое, што перадаецца такім спосабам (перадачы, музыка і пад.).

Слухаць р.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

дружы́на, -ы, мн. -ы, -жы́н, ж.

1. Узброены атрад пры князі ў Старажытнай Русі.

Княжацкая д.

2. Добраахвотнае аб’яднанне людзей, створанае з якой-н. мэтай.

Піянерская д.

Пажарная д.

Народная дружына — добраахвотная арганізацыя ў СССР, якая дапамагала міліцыі ў ахове грамадскага парадку.

|| прым. дружы́нны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)