убу́хаць сов., разг.
1. вбу́хать;
у. тры вядры́ вады́ — вбу́хать три ведра́ воды́;
2. (истратить) ухло́пать;
у. шмат гро́шай — ухло́пать мно́го де́нег
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Ве́ле ’шмат, многа’ (Сцяшк. МГ). З польск. wiele ’тс’. У ст.-бел. мове веле, веля ’тс’ засведчана з XVI ст. (Булыка, Запазыч.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
*Лясно, лесно́ ’лясіста, паросшы лесам’ (ТС), укр. палт. лісно́ ’шмат лясоў’, рус. анеж., смал. ле́сно, лесно́ ’тс’. Прыслоўе lěsьno ад лясны́ (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Пастарава́ць ’пагаварыць’ (маст., Сцяшк. Сл.). Няясна. Магчыма, да пастар© (гл.), які прапаведваючы, (шмат) гаворыць. Утварэнне, як, напрыклад, укр. постаростувати ’быць старастаў’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Рабо́ташна ’зручна, карысна’ (Юрч.), рус. смал. рабо́ташно ’шмат работы’, маск. рабо́тошный ’прыбытковы, выгадны’, ’зроблены ўласнымі рукамі’. Утворана ад рабо́та (гл.), на ўзор мо́ташна.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
кіно́шнік, ‑а, м.
Разм. Работнік кінематаграфіі. Я стаў кіношнікам. Потым, праз шмат гадоў,.. мы ўспаміналі пачатак нашай работы і радаваліся развіццю самага важнага з мастацтваў — кіно. «Маладосць».
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
супрацьта́нкавы, ‑ая, ‑ае.
Прызначаны для барацьбы з танкамі, для абароны ад танкаў. Супрацьтанкавы роў. □ Дэсант меў не менш тысячы чалавек, шмат мінамётаў, кулямётаў, аўтаматаў, супрацьтанкавых гранат. Мележ.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
упі́ска, ‑і, ДМ упісцы, ж.
1. Дзеянне паводле дзеясл. упісваць — упісаць (у 1–3 знач.).
2. Р мн. ‑сак. Тое, што ўпісана. У тэксце шмат упісак.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
упо́л, прысл.
Разм. Пасярэдзіне. Клунак перавязаны ўпол. □ Пнёў .. [у садзе] было шмат, а іншыя дрэвы зломаны ўпол і ўжо абраслі маладымі парасткамі. Кулакоўскі.
•••
Узяць (схапіць) упол каго гл. узяць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
шматдзённы, ‑ая, ‑ае.
Які адбываецца, працягваецца шмат дзён. Дождж мацнеў і мацнеў, убіраўся ў сілу, і гэта прыемна было ўсеедамляць пасля шматдзённай спякоты і сённяшняга чакання. Лупсякоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)