Грэ́чка ’грэчка’ (БРС). Параўн. рус. гре́чка, укр. гре́чка ’тс’. Усх.-слав. утварэнне ад *grьkъ ’грэк’. Гл. Шанскі, 1, Г, 169; Фасмер, 1, 457.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Дублі́раваць ’дубліраваць’. Рус. дубли́ровать. Відавочна, запазычанне з рус. мовы (дзе слова ўзята з франц. doubler ’тс’). Параўн. Шанскі, 1, Д, Е, Ж, 202.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Дыспансе́р ’дыспансер’ (БРС). Рус. диспансе́р, укр. диспансе́р. Запазычанне з франц. dispensaire ’тс’ (< англ. dispensary ’аптэка, амбулаторыя’). Гл. Шанскі, 1, Д, Е, Ж, 132.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Кабе́ль ’вялікі хлопец’ (З нар. сл.), рус. кобель ’тс’, да кобель ’сабака’ (Фасмер, 2, 267; Трубачоў, Происх., 28–29; Шанскі, ЭИРЯ, 7, 210).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Кокс ’від цвёрдага паліва з каменнага вугалю або торфу’ (ТСБМ, Яруш.). Запазычанне праз рус. кокс з ням. Koks ’тс’ (Шанскі, 2, 8, 194).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Ку́калка ’стадыя ў развіцці насякомага’ (ТСБМ). Рус. куколка — калька з ням. Puppe ’лялька’ (Шанскі, 2, 8, 435). Бел. кукалка запазычанне з рускай мовы.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Іерэ́й ’назва свяшчэнніка ў праваслаўнай царкве’. Ст.-рус. иереи < ст.-слав. иѥреи < грэч. ἱερεύς. Фасмер, 2, 118; Шанскі, 2, I, 16. Гл. архірэй.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Абсалю́тны (БРС). Запазычанне XX ст. праз рускую мову (Крукоўскі, Уплыў, 76), дзе з ням. absolut на пачатку XIX ст. — Шанскі, 1, А, 20–21.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Белабры́сы ’бландзін’ (БРС, Касп.). Рус. белобры́сый. Відаць, складанае слова: да bělъ ’белы’ і bry (brъve) ’брыво’. Гл. Фасмер, 1, 148; Шанскі, 1, Б, 87.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Блізару́кі (БРС, Сцяшк. МГ), рус. близору́кий. З близозоръкъ, близозорокий > близорокий. Гэта апошняе падверглася ўплыву слова рука́. Падрабязней Фасмер, 1, 175; Шанскі, 1, Б, 140.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)