калабарацыяні́зм, ‑у, м.

Здрадніцкае супрацоўніцтва з ворагамі сваёй радзімы ў час акупацыі яе фашысцкімі войскамі ў перыяд другой сусветнай вайны.

[Ад фр. collaboration — супрацоўніцтва.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

постэмбрыяна́льны, ‑ая, ‑ае.

Спец. Які мае адносіны да часу пасля вызвалення арганізма ад яйцавых і зародкавых абалонак; паслязародкавы. Достэмбрыянальны перыяд.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

прыпа́рніца, ‑ы, ж.

Абл. Перыяд найбольш напружанай працы, прыпар. — Так працавалі толькі ў прыпарніцу, а яны [калгаснікі] і цяпер узяліся. Броўка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

руя́, ‑і, ж.

Абл. Зграя (ваўкоў, сабак) у перыяд цечкі; гайня. Быццё плыло, узнятаег руёй, Над белай заміраючай зямлёй. Танк.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

санкюло́т, ‑а, М ‑лоце, м.

Прадстаўнік гарадской беднаты ў перыяд Вялікай французскай рэвалюцыі (пазней гэты тэрмін служыў саманазвай патрыёта, рэвалюцыянера).

[Фр. sans-culottes.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

энеалі́т, ‑у, М ‑ліце, м.

Спец. Пераходны перыяд ад эпохі неаліту да бронзавага веку, калі ўпершыню з’явіліся медныя прылады працы.

[Ад лац. aeneus — медны і грэч. líthos — камень.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

разліко́вы в разн. знач. расчётный;

~вая кні́жка — расчётная кни́жка;

р. перы́яд — расчётный пери́од;

~вая таблі́ца — расчётная табли́ца

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

эпапе́я, -і, мн. -і, -пе́й, ж.

1. Вялікі твор эпічнага жанру, у якім апісваюцца значныя гістарычныя падзеі.

Э.

Івана Мележа «Людзі на балоце».

2. перан. Буйная, значная падзея, якая ахоплівае цэлы гістарычны перыяд.

Э.

Вялікай Айчыннай вайны.

|| прым. эпапе́йны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

двухсотгадо́вы, ‑ая, ‑ае.

1. Працягласцю ў дзвесце гадоў. Двухсотгадовы перыяд.

2. Які мае адносіны да двухсотгоддзя (у 2 знач.). Двухсотгадовы юбілей.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

інкуба́цыя, ‑і, ж.

1. Скрыты перыяд хваробы з моманту заражэння да з’яўлення яе першых прымет.

2. Штучнае вывядзенне птушанят у інкубатарах.

[Ад лац. incubatio — выседжванне птушанят.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)