дэпо́, нескл., н.
1. Спецыяльна прыстасаванае месца, будынак для стаянкі і рамонту лакаматываў, вагонаў і інш. Тралейбуснае дэпо. □ Тут [у чыгуначным пасёлку] сыходзіліся дзве чыгункі, было дэпо, розныя майстэрні. Лынькоў. Рамонт робіцца вядома як: вагон адчапляюць ад састава і накіроўваюць у дэпо. Васілёнак.
2. Уст. Склад.
•••
Пажарнае дэпо — будынак для пажарных машын.
[Фр. dépôt.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
зазямле́нне, ‑я, н.
1. Дзеянне паводле знач. дзеясл. зазямляць — зазямліць і стан паводле знач. дзеясл. зазямляцца — зазямліцца.
2. Прыстасаванне для электрычнага злучэння з зямлёй электрычных машын, радыёпрыёмнікаў і інш., каб палепшыць іх работу, засцерагчы людзей ад электрычнага току. Зазямленне зрабіў [Шура] проста, уваткнуўшы між масніц падлогі кавалак меднага дроту. Навуменка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прычапны́, ‑ая, ‑ое.
Які, не рухаючыся самастойна, прычэпліваецца да чаго‑н. Прычапная веялка. Прычапны вагон. □ Брыгады ўжо мелі па тры-чатыры трактары з багатым камплектам прычапных машын і інвентару. Хадкевіч. Камбайны і іншыя складаныя машыны пастаўлены ў закрытыя памяшканні і пад павеці, прычапны інвентар — на асобнай пляцоўцы. «Звязда».
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
адпра́віць, -ра́ўлю, -ра́віш, -ра́віць; -ра́ўлены; зак.
1. каго-што. Паслаць, адаслаць, накіраваць.
А. дзяцей у школу.
А. пасылку.
А. студэнтаў на ўборку ўраджаю.
2. Адпусціць, вызваліць ад якіх-н. абавязкаў.
А. па дамах.
А. на пенсію.
3. што. Даць распараджэнне, сігнал на адпраўку, дазволіць адпраўку чаго-н.
А. цягнік.
А. калону машын.
4. Не згадзіцца прыняць.
А. на дапрацоўку.
5. Адслужыць набажэнства.
А. імшу.
|| незак. адпраўля́ць, -я́ю, -я́еш, -я́е.
|| наз. адпраўле́нне, -я, н. і адпра́ўка, -і, ДМ -ра́ўцы, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
хо́бат, -а, М -аце, мн. -ы, -аў, м.
1. У некаторых млекакормячых: рухомы насавы прыдатак, падоўжаны нос.
Х. слана.
Х. тапіра.
2. Выцягнуты прыдатак у пярэдняй частцы цела некаторых беспазваночных і насякомых, які служыць для хапання здабычы і абароны (спец.).
3. Частка механізмаў, машын, якая па форме нагадвае выцягнуты нос жывёлы (спец.).
4. Задняя падоўжаная частка лафета артылерыйскай гарматы або задняя частка станка кулямёта (спец.).
|| памянш. хабато́к, -тка́, мн. -ткі́, -тко́ў, м.
|| прым. хо́батны, -ая, -ае (да 1 і 2 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
цуг, ‑а, м.
1. Доўгі рад, чарада жывёл, птушак, машын і пад., якія рухаюцца адна за адной. За цугам жураўліным Бягуць вятры наўсцяж. Калачынскі. Зусім блізка, амаль побач, пыхкаючы, працягнуў паравоз цуг вагонаў. П. Ткачоў.
2. Запрэжка, у якой коні (быкі і пад.) ідуць гужам або парамі адзін за адным.
[Ням. Zug.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
электраабсталява́нне, ‑я, н.
Сукупнасць электрычных прыбораў, апаратаў, машын і пад., якія выкарыстоўваюцца ў якой‑н. галіне гаспадаркі. Электраабсталяванне цэха. □ Калгас набыў электраабсталяванне і падвесную дарогу для жывёлагадоўчых ферм. «Звязда». // Комплекс электрычных апаратаў і прыстасаванняў на чым‑н. Электраабсталяванне самалёта. □ Машына не заводзілася. [Шаховіч] правярае электраабсталяванне, падачу паліва і нічога не знаходзіць. Мяжэвіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
абагна́ць, абганю́, абго́ніш, абго́ніць; абгані́; абагна́ны; зак.
1. каго-што. Апярэдзіць у руху, бегу.
А. калону машын.
2. каго-што. Вырасці большым, вышэйшым за каго-, што-н.
А. старэйшага брата.
А. аднакласнікаў.
3. перан., каго-што. Дасягнуць большых поспехаў у параўнанні з кім-, чым-н.
А. таварышаў па ведах.
4. што. Акучыць.
А. бульбу.
|| незак. абганя́ць, -я́ю, -я́еш, -я́е.
|| наз. абго́н, -у, м. (да 1 і 4 знач.).
|| прым. абго́нны, -ая, -ае (да 1 знач.; спец.) і абганя́льны, -ая, -ае (да 4 знач.).
Абгонны манеўр.
Абганяльны плуг.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
про́бка, ‑і, ДМ ‑бцы; Р мн. ‑бак; ж.
1. Назва аднаго з відаў электрычных засцерагальнікаў. Перапаліць пробкі.
2. перан. Вялікая колькасць каго‑, чаго‑н., якая перашкаджае руху, цячэнню; затор. На пераправе ўтварылася пробка. Дзесяткі машын, танкаў; фурманак збіліся ў кучу ля берага. Хомчанка. Кожны імкнуўся хутчэй прабрацца, стварылася пробка, узмацніліся крыкі. Маўр.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прыці́шаны, ‑ая, ‑ае.
1. Дзеепрым. зал. пр. ад прыцішыць.
2. у знач. прым. Прыглушаны, слаба чутны. Прыцішаны грукат бярвёнаў даходзіць здалёку і зблізку. Пестрак. Цемру тады поўніў гул машын, чуліся прыцішаныя галасы артылерыстаў, фырканне коней. Мележ.
3. у знач. прым. Замаруджаны, запаволены. Відаць, чалавек выбіваўся з сіл, запыняў бег, ішоў прыцішанаю хадою. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)