напсава́ць, ‑псую, ‑псуеш, ‑псуе; ‑псуём, ‑псуяце; зак.
1. чаго. Сапсаваць нейкую колькасць чаго‑н. Напсаваць паперы. □ Стары ўскіпеў: «Вядома, род мышыны Мне столькі напсаваў вашчыны!» Корбан.
2. Прынесці шкоду. [Гендарсан:] — А я вас затрымаю тут на пару дзён. Вы ў мяне пагасцюеце, гер Пфэрдсан! У нас знойдзецца аб чым пагаварыць. Спадзяюся, што гэта не напсуе вашай практыцы. Чарнышэвіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
патрыярха́льны, ‑ая, ‑ае.
1. Які мае адносіны да патрыярха (у 1 знач.). Патрыярхальны род.
2. Верны старым традыцыям. Патрыярхальны ўклад жыцця. Патрыярхальнае выхаванне. □ У доўгай паношанай світцы, падпяразанай саматканым шырокім поясам, ён [падарожнік], здалося Андрэю, прыйшоў з нейкай далёкай патрыярхальнай старыцы. Пестрак. Цяпер, калі патрыярхальныя абрады і звычаі, што паслужылі асновай прыказак, пайшлі ў забыццё, асобныя прыказкі становяцца незразумелымі. Саламевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
скаварада́, ‑ы́; мн. скаваро́ды (з ліч. 2, 3, 4 скаварады́), ‑ро́д і ‑ро́даў; ж.
Мелкая металічная пасудзіна круглай формы для смажання; патэльня. [Юлька] дастала з.. рукзака кавалак сала, цыбуліну, сырыя яйкі, нарэзала сала на скавараду. Карамазаў. Папрасілі скавараду і пачалі пячы яечню. Кулакоўскі. // Колькасць ежы, якая знаходзіцца ў такой пасудзіне. Тут заходзіць да.. [ксяндзоў] гаспадар са скаварадою яечні. Якімовіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
сбег м.
1. (действие) збег, род. збе́гу м., збяга́нне, -ння ср.;
2. (место, устройство, сток) збег, род. збе́гу м., сцёк, род. сцёку м.;
3. спец. збег, род. збе́гу м.;
сбег резьбы́ збег разьбы́;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
леў I (род. ільва́, (после гласных) льва́) м., прям., перен. лев;
○ марскі́ л. — зоол. морско́й лев
леў II (род. ле́ва) м. (денежная единица) лев
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
ёрш I (род. ярша́) м.
1. (рыба) ёрш;
2. (щётка) ёрш
ёрш II (род. ярша́) м., разг. (смесь водки с пивом или вином) ёрш
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
прабо́й м.
1. род. прабо́ю спец. (действие) пробо́й;
п. дыэле́ктрыка — пробо́й диэле́ктрика;
2. род. прабо́я пробо́й, скоба́ ж.;
п. для замка́ — пробо́й для замка́
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Бру́чка (шмат іншых назв., гл. ДАБМ, № 276), бру́ква. Рус. брю́ква, бру́ква, укр. бру́ква, польск. brukiew, чэш. brukev. Зыходнае, магчыма, *bruky (род. *brukъve). Запазычанне з н.-ням. wrûke (Wrûke, Brucke). Брукнер, 42; Праабражэнскі, 1, 48–49; Фасмер, 1, 224; Махэк₂, 69.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Не́кства, род. скл. нёксці, зборн. ’яўрэйства, рэдка — пра татар і цыганоў’ (Нік., Оч.). Утворана пры дапамозе суфікса ‑ств‑ ад *нексць ’нехрысць’, што ў сваю чаргу ад не і коціць ’хрысціць’ (гл.), коціцца ’хрысціцца’ (Нас.), параўн. серб.-харв. не̏крст ’нехрысць’, зборн. ’нехрысці’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
са́лоI ср. (жир) тлушч, род. тлу́шчу м.; (свиное) са́ла, -ла ср.; (нутряное, свиное) здор, род. здо́ру м.; (баранье, говяжье) лой, род. ло́ю м.; (гусиное) шма́лец, -льцу м.; (жидкое, топлёное) тук, род. ту́ку м.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)