Verbum

дашчэ́нту, прысл.

Канчаткова, поўнасцю.

Хата згарэла д.

Землетрасенне разбурыла горад д.

даяда́ць гл. даесці.

даязджа́ць гл. даехаць.

дая́рка, -і, ДМ -рцы, мн. -і, -рак, ж.

Работніца, якая доіць і даглядае кароў.

Працаваць даяркай.

|| м. дая́р, -а́, мн. -ы́, -о́ў.

дба́йны, -ая, -ае.

Старанны, руплівы.

Д. гаспадар.

Дбайныя рукі.

Усё ў гумне дбайна (прысл.) дагледжана.

|| наз. дба́йнасць, -і, ж.

дбаць, дба́ю, дба́еш, дба́е; незак., пра каго-што, аб кім-чым і без дап.

Праяўляць клопаты аб кім-, чым-н., турбавацца пра каго-, што-н.

Аб ім дбалі чужыя людзі.

Д. пра парадак у гаспадарцы.

Хто дбае, той і мае (з нар.).

◊

І не дбае — не звяртае ўвагі.

|| зак. падба́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

|| наз. дба́нне, -я, н.

два, двух, двум, двума́, (аб) двух, м. і н.; дзве, дзвюх, дзвюм, дзвюма́, (аб) дзвюх, ж., ліч. кольк.

Лік, лічба і колькасць 2.

Двойчы д. — чатыры.

Напісаць лічбу д.

Д. сярпы.

Дзве хвіліны.

За аднаго бітага двух нябітых даюць (прыказка).

◊

Бачыць на два аршыны пад зямлёй (разм., часта іран.) — адрознівацца вялікай праніклівасцю.

Ні два і ні паўтара (разм.) — пра што-н. няпэўнае.

Як двойчы два (чатыры) — бясспрэчна, зразумела, ясна.

|| парадк. другі́, -о́е, -а́я.

Д. год.

Д. па парадку.

Другога мая.

дваі́цца, 1 і 2 ас. звычайна не ўжыв., дво́іцца; незак.

1. Раздзяляцца на дзве часткі; раздвойвацца.

2. Здавацца падвоеным (пра зрокавае ўспрыняцце).

У вачах дваіліся ўсе прадметы.

Хто баіцца, таму ўваччу дваіцца (прыказка).

дваі́ць, дваю́, дво́іш, дво́іць; незак., што.

1. Паўторна ўзорваць, пераворваць.

Д. поле.

2. Падзяляць на дзве часткі (спец.).

Д. скуры.

|| зак. падво́іць, -во́ю, -во́іш, -во́іць; -во́ены.

|| наз. двае́нне, -я, н.

двайко́вы, -ая, -ае.

Звязаны з дзвюма велічынямі або які складаецца з двух кампанентаў.

○

Двайковая сістэма злічэння — пазіцыйная сістэма злічэння з асновай 2 (для запісу ліку выкарыстоўваюцца толькі дзве лічбы — 0 і 1).