цап, выкл. у знач. вык.

Разм. Ужываецца паводле знач. дзеясл. цапаць — цапнуць. Засунеш руку ў нару, а рак цап за пальцы кляшнёй. Лынькоў. [Маляўка:] — Вось прыйдзе хутка наша армія. Тады мы гатовы зруб з лесу цап — ды адразу на калгасную сядзібу. М. Ткачоў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

чацвярны́, ‑ая, ‑ое.

1. Які складаецца з чатырох аднародных або падобных частак, прадметаў. Чацвярная партыя ў віст. □ Сашка падскочыў бліжэй да акна і — у два пальцы — свіснуў разбойніцкім, чацвярным свістам. Караткевіч.

2. У чатыры разы большы (пра памер, колькасць). Чацвярны кошт металу.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пусце́ць, ‑ее; незак.

Рабіцца пустым, нічым: не запоўненым. Да папярос цягнуліся мазолістыя пальцы, і каробка ўмомант пусцела. Шамякін. Чыгун тлустай смачнай куцці пусцее ўвачавідкі. Якімовіч. // Станавіцца бязлюдным. Людзі пачалі раз’язджацца і расходзіцца па хатах: рынак увачавідкі пусцеў. Гартны. Мінута сёмая сцякае, Пусцее ранішні перон. Пысін.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

сашчапі́ць сов.

1. (соединить при помощи скрепок, зажимов) скрепи́ть; (брёвна и т.п. — ещё) схвати́ть;

2. (руки, пальцы) сжать, сцепи́ть;

3. сти́снуть, сжать;

с. зу́бы — сти́снуть (сжать) зу́бы

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

адагрэ́цца, ‑грэюся, ‑грэешся, ‑грэецца; зак.

Вярнуць сабе страчанае цяпло, нармальны стан. Папас пазірае на фурманку.., а пасля засоўвае рукі глыбока ў кішэні паліто і там перабірае пальцамі падкладку, камечыць яе, каб хутчэй адагрэліся пальцы. Галавач. Ледзь паспее вясной Чарназём абагрэцца, — Вільгаць парай клубіцца Над цёплай зямлёй. Аўрамчык.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ашчаджа́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак., што.

1. Эканомна, з асцярогаю выдаткоўваць; захоўваць. Усё ж выдаткі на будаўніцтва былі выдаткамі: як ні ашчаджаў Бабейка, як ні выкручваўся, эканомячы, дзе можна, а грошы цяклі, нібы праз пальцы. Хадкевіч.

2. перан. Берагчы, ахоўваць. [Маці] павінна была пільнаваць, ашчаджаць [Міколку] сон. Сабаленка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

вы́хадка, ‑і, ДМ ‑дцы; Р мн. ‑дак; ж.

Учынак, які парушае агульныя нормы паводзін; нядобразычлівае выступленне, дзеянне. Непрыстойная выхадка. □ Малодшыя камандзіры глядзелі праз пальцы на ўсе выхадкі курсанта. Дамашэвіч. Кандрат.., схапіўшы коней за павады, вывеў іх з баразны. Не спадабалася Рэйтану гэта Кандратава выхадка. Лобан.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

мазу́рка 1, ‑і, ДМ ‑рцы; Р мн. ‑рак; ж.

Польскі нацыянальны танец з трохдольным тактам, а таксама музыка да гэтага танца. Пальцы Скашынскага забарабанілі па стале жвавей. Яны выстуквалі лёгкі матыў мазуркі. Чарнышэвіч. // Музычны твор у рытме гэтага танца. Мазуркі Шапэна.

[Ад польск. mazurek.]

мазу́рка 2,

гл. мазуры.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

прымаро́зіць, ‑рожу, ‑розіш, ‑розіць; зак., каго-што.

1. Замарозіўшы, прымацаваць да чаго‑н.

2. Злёгку пашкодзіць марозам; абмарозіць. Прымарозіць пальцы на назе. □ — Пуп .. [цяля] прымарозіла, як яшчэ пад каравай было. Ермаловіч.

3. безас. Падмарозіць (пра надыход маразоў, холаду). На дварэ добра прымарозіла. У паветры кружыліся сняжынкі. Шамякін.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

счапі́цца, счаплю́ся, счэ́пішся, счэ́піцца; зак.

1. чым і без дап. Змацавацца, злучыцца пры зачэпліванні, прычэпліванні. Шасцярні счапіліся. // Выпадкова зачапіцца адзін за аднаго. Лапы елак счапіліся адна з адною. // Разм. Злучыцца, сплёўшыся (пра рукі, пальцы). Пальцы счапіліся — не разнімеш.

2. перан. Злучыцца ў адно цэлае, увайсці ва ўзаемасувязь.

3. Разм. Схапіцца ў бойцы. [Андрэй] счапіўся з .. [наглядчыкамі] і біў іх рукамі і нагамі, раскідваў, як мядзведзь. Машара. // Пачаць сварыцца, лаяцца з кім‑н. [Картыжова] тут усе любяць. І таварыскі, і харошы. І робіць добра, і настырны, не пабаіцца нават з начальствам счапіцца. Чыгрынаў. Аўтобус яшчэ стаяў ля ганка, і з яго даляталі два моцныя галасы: шафёр і кантралёр счапіліся ў сварцы... Ракітны.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)